Chuyện không tào lao

Như thường lệ, mỗi lần anh Huỳnh Hiến và tôi gặp nhau đều có rất nhiều điều để kể và hỏi về đủ thứ đề tài phương diện trong cuộc sống. Dù kém anh đến gần 2 chục tuổi nhưng tôi lại rất được anh tín nhiệm để hỏi từ những điều to tát như trái núi đến những điều nhỏ như cọng cỏ.

Mới rồi, sau khi nói về cách sống và lối ứng xử với thời cuộc của người dân Sài Gòn từ xưa đến nay,  anh hỏi tôi: Theo ông thì vì sao Mĩ nó thua VN.

Trước khi trả lời câu hỏi của anh, tôi đã kể cho anh nghe về câu chuyện bên mâm cơm mới đây tại nhà tôi với hai ông khách là bạn học thời cấp 3 của vợ tôi đến chơi nhà. Cả hai ông đều từ Hà Nội vô SG định cư sau khi đã nghỉ hưu. Vì thế mà rất thích nói chuyện chính trị, thứ chuyện mà tôi đã chán ngoét và ngán tận cổ. Trong câu chuyện, khi nói về sự suy thoái của xh ngày nay, chúng tôi đều thấy chua chát và bi quan vô cùng. Một ông rút ra kết luận: Chúng ta có một sai lầm lớn nhất là đã phế bỏ xh văn minh để dựng lên một xh lạc hậu. Đó là một bi kịch mang tính thời đại.

Anh Huỳnh Hiến nghe ra chiều suy nghĩ lắm.

Tiếp nối mạch tư duy logic trên, tôi trả lời câu hỏi của anh, thì  Mĩ không hề thua VN. Mĩ chỉ rút quân để bảo toàn tính mạng cho những người lính của họ. Bởi với người Mĩ, sinh mạng con người là trên hết. Họ không trả giá đắt là đổi mạng sống của những người lính để lấy chiến thắng với đối phương.  Đó là thứ triết lí của con người văn minh trong một xã hội có tính nhân bản. Nó không theo kiểu thà hi sinh tất cả...

Đã hi sinh hết, nghĩa là đã chết hết thì những thứ còn lại để làm gì, cho ai hưởng. Với cái chết và sau cái chết của con người tất cả đều vô nghĩa.

Với một đối phương đánh chết bỏ, liều mình như chẳng có như thế, người Mĩ đã rút lui để bảo toàn tính mạng dù mang tiếng thất bại. Đó là thất bại của con người văn minh để giữ lấy văn minh.  

Cũng vì thế mà trong chiến tranh, khi bị quân đối phương bắt, những sĩ quan và binh lính phương Tây nói chung và quân đội Mĩ nói riêng được phép đầu hàng, khai báo để bảo toàn tính mạng. Họ không bị khép vào tội phản bội tổ quốc và khi được đối phương trao trả vẫn được trọng dụng, không ít người Mĩ từng bị giam giữ ở nhà tù Hỏa Lò Hà Nội nay đã thành tổng thống, thượng nghị sĩ, bộ trưởng. Đương kim bộ trưởng ngoại giao Mỹ John Kerry là một người như thế. 

Ông anh Huỳnh Hiến tâm đắc gật gù. Mái tóc bạc trắng như cước rung rung.

      Với bạn già Huỳnh Hiến - nhà báo - đạo diễn truyền hình (bên phải)