Vòng quanh múa lộn (5)

Triền miên tiểu thuyết của Lê Quang Phương

Chương V: MÚA LỘN NƠI THÔN CÙNG 

 - Thưa nhân dân, trưởng thôn Hoàng Lộc Hầy nói, bây giờ có lẽ đã đến 15 giờ kém 15, ta họp thôi. Thưa nhân dân có lẽ mọi người đi chậm. Bây giờ đã 15 giờ (lại co tay nhìn đồng hồ) kém 15, chiều, sắp hết buổi chiều. Thưa nhân dân, thôn ta có một ngàn hai nhân khẩu. Bảy trăm bảy cử tri. Bây chừ, ta có mặt một hai ba bốn năm sáu bảy tám, tôi là chín, ông Hích là mười, Bạo mười một, Hồng, Hồng mười ba. Bí thư mười bốn.  Phụ nữ (hội) mười lăm . Da cam(hội) chưa đến nhưng chắc đến, đó vừa nói đến là đến, vô đi mười sáu. Mặt trận mười bảy, chị Minh vô đi, con Minh nữa hai tám. Nông dân(hội) chưa đến, ta tạm tính ba mươi, cựu chiến binh ba mốt. Quân dân số đi tạm ổn. Tốt. Các cụ bốn hai. Báo cáo cuộc họp đông đủ đại diện nhân dân, dân chủ đảm bảo, đại diện các ban ngành hội đoàn thể đảm bảo… Cuộc họp hôm nay bàn nhiều việc to lớn quan trọng. Tôi đã bắc loa gọi mãi nhân dân đi họp. Thay mặt ban thôn tôi bắt đầu họp. Tôi trưởng thôn xin chủ tọa và giới thiệu đồng chí Thụng (định nói Thụng Kều nhưng thôi) bí thư thôn lên phát biểu ý kiến lãnh chỉ đạo của trên theo tinh thần đã quán triệt nhất trí và cho phép của hội đồng quyết liệt và quyết liêt.

  - Thưa nhân dân, thưa các cụ, có lẽ bây chừ ta họp vì đã bốn giờ mười lăm. Bí thư Thụng sau mấy lần rít thuốc lào và đằng hắng dọn giọng bắt đầu lên tiếng.

   - Đã thưa nhân dân rồi lại còn thưa các cụ. Trưởng thôn Hầy nhắc bí thư Thụng.   

   - Thưa thế là đúng chứ răng không. Bí thư Thụng quay lại phản biện đồng chí trưởng thôn rồi lớn giọng: Tôi vẫn thưa các cụ. Vì như lời đồng chí Hích trưởng làng đã nói chúc mừng các cụ trong bài thơ báo liếp ở đình ta:” Kính già đa thọ đa dâm”. Vầy thưa các cụ. Thưa nhân dân. Tôi được sự cho phép của hội đồng đảng ủy xã quán triệt tinh thần bầu cử các chức danh nhiệm kỳ mới trong cơ cấu nhân sự đợt này. Nhân dân ta, các cụ ta, cùng các đoàn thể chúng ta lắng tai nghe, trật tự nghe để quán triệt rồi thảo luận rồi giới thiệu .

 - Ô tời tời lại bầu với bán. Có tiếng người dân nào đấy nói ngang.

 - Tôi lại nhắc đồng chí bí thư thêm một lần nữa là không phải “kính già đa thọ đa dâm” mô. Nhắc mãi đính chính mãi trong cuộc họp người cao tuổi rồi.

   Ông Chủ tịch hội người cao tuổi vội vã nhắc nhở đồng chí Thụng. Ông vốn là bí thư đảng ủy xã Xuân Nồng này từ thời bắn may bay Mỹ. Ông chả có văn hóa lớp mấy cả, vì ông bà cha mẹ là bần cố nông cộng với tinh thần làm bèo hoa dâu không sợ rét mướt nên ông được kết nạp. Ông đi dân công đắp đê, mỗi gánh cả tạ đất chả thua gì mấy chị dân quân xóm vác cả hai hòm đạn dính nhau. Hồi thanh niên ông khỏe lắm. Mần chi cũng phăng phăng không quản, không thèm suy nghĩ. Dốn Mím là tên của ông. Dốn là tên cha mẹ đặt cho. Mím là tên bon thanh niên thanh nữ gán cho. Mồm thằng Dốn cứ mím môi lại mỗi khi hắn làm việc nặng. Việc càng nặng hắn càng mím chặt môi. Ai quát hắn hẵn cũng mím môi cấm cãi lấy một lời. Cứ cấp trên bảo làm là mím môi cắn lưỡi lấy mà làm, làm bằng được, làm bằng chết. Việc càng nặng càng khó càng mím chặt môi. Từ tổ trưởng bèo hoa dâu hoặc tổ trưởng tổ vớt rong vớt bèo tây ở ao cồn làm phân xanh đến anh thư ký đội đều là cấp trên của Dốn Mím. Đều quát tháo và sai vặt được Dốn Mín. Thanh niên có tí đầu óc sáng dạ lần lượt ra đi trong những ngày vui sao từng đoàn ra trận. Dốn Mím mần việc chi cũng khỏe đấy nhưng không hiểu tại sao lại yếu tim và huyết áp cao nên lần nào khám cũng trượt bộ đội. Ở lại hậu phương Dốn Mím phấn đấu chăm chỉ, ngoan ngoãn vâng lời, rồi được làm bí thư xã đoàn rồi bí thư đảng ủy xã vì nhiều thành tích. Thành tích quan trọng nhất là bắt trói lợn trong làng xã. Không đủ sức khỏe đi bộ đội nhưng Dốn thừa sức lực trói lợn vật trâu. Một tay nắm đuôi kéo, một tay bắt cẳng, một cú huỵch là con lợn to mấy thì to cũng bị Dốn vật ngữa ngon ơ. Rồi một mình kéo lên xe cải tiến, một mình đẩy cả non tấn lợn lên nhà thực phẩm huyện. Dốn Mím tuy yếu tim nhưng mổ lợn nhanh lại sạch. Cái đẹp nhất của đồng chí Dốn Mín, được cán bộ các cấp thôn làng, xã huyện ngợi khen là động tác một mình chọc tiết lợn. Một lát cắt ngọt nhẹ nhàng ngang cổ. Một cú đâm thọc dao nhọn vào đứt cuông tim. Máu lợn tuôn xối xả đầy chậu. Không anh dũng giết giặc đổ máu ngoài chiến địa thì anh hùng chọc tiết lợn nơi hậu phương. Làm thịt lợn nhanh mà sạch, phay ra cân chia theo phiếu thực phẩm. Trước hết là cho các đồng chí cán bộ huyện. Sau đó là mới đến nhân viên các cấp. Nếu có giáo viên đến chìa phiếu ra đòi mua thịt thì Dốn kêu là thịt hết mặc dù còn. Đồng chí Dốn ghét nhất là người chó học. Cái lũ có học lắm lý sự không lọt được lỗ tai của đồng chí Dốn mù chữ. Tuy vậy từ ngày gánh vác trọng trách bí thư đảng ủy xã trong thời chiến tranh, đồng chí đã quyết tâm nâng trình độ toàn diện của mình lên để đáp ứng yêu cầu. Bắt đầu là việc tập cầm bút học chữ kí “Trịnh Dốn”.

 Bên cạnh thành tích mổ và chọc tiết lợn nhanh sạch đẹp được tỉnh đoàn khen tặng bằng khen danh hiệu “Đạt nhiều thành tích trong lao động sáng tạo nơi hậu phương” lúc còn đang làm bí thư xã đoàn, Dốn còn có thành tích đặc biệt khác. Dốn coi đó là thành tích. nhưng không kê khai để nhận bằng khen lúc làm bí thư đoàn hay bí thư xã ủy. Đó là việc đêm đêm đi giúp đỡ các vợ bộ đội, động viên các vợ liệt sĩ bỏ mình vì nước.

 Thằng bí thư Dốn Mím bị anh em cha mẹ các đồng chí bộ đội đang sống hoặc đã chết ngoài chiến trường ngày ấy khinh thường lắm, căm ghét lắm. Ghét như xúc cứt đổ đi, nhưng cứ thấy hắn lại tươi cười, chào thưa, bẩm hỏi. Ngày nay cứ gặp người đàn ông nào là con các bà vợ liệt sĩ trong xã, vợ bộ đội, có động tác mím môi mím lợi thì đích thực là đứa con rơi của cụ cựu bí thư Dốn Mím rồi. Chả cần xét nghiệm ADN cho tốn tiền.  Lũ này chả thèm nhận cụ làm cha mần chi cho rách việc. Chúng là lũ con liệt sĩ giả cầy. Số này nhiều cỡ mấy chục, có ở cả ba làng. Còn nguyên bí thư xã ủy Dốn Mím cũng chả dại gì mà  nhận đám con rơi con vãi ấy. Nhận rồi để chúng đòi chia tài sản đất đai, rồi đánh nhau, rồi chí chóe, ai mà chịu được. Dốn Mím được những người vui tính ở làng Chân Mây ví như con ruồi đực cưỡi lên lưng con ruồi cái, nhấp đít mội cú rồi bay đi, có cần biết đến con cháu ra sao. 

 - Không đa dâm mà là đa tâm. Đa tâm đồng chí nhớ chưa. Cụ Dốn đang sang sảng giảng giải cho đồng chí bí thư chi bộ thôn. Câu lạc bộ thơ làng ta và câu lạc bộ liên thế hệ xã mình đã sinh hoạt thơ, bình thơ, có giấy mời mà đồng chí vắng mặt. Bữa đó đã bỏ phiếu đi đến thống nhất đính chính đa dâm thành đa tâm, đồng chí không biết nên vẫn đọc đa dâm. Kết quả bỏ phiếu 41% là đa tâm, 22% là đa đâm, riêng tà dâm là ít phiếu nhất chỉ có 7%. Còn lại là mấy phần trăm đó giữ nguyên câu các cụ đa thọ đa dâm. Cái anh đa tâm phiếu cao nhất nên biểu quyết câu thơ đó là đa tâm. Đây là việc rất rất chi là  hệ trọng, vì nếu nói các cụ đa dâm là không làm gương cha mẹ mẫu mực con cháu hiếu thảo được. Bọn thanh niên nó lại thắc mắc. Xã ta lại đang nhức buốt chuyện nhà nghỉ Tuyết Vân sao mà lắm đôi vào làm việc. Rồi  làng văn hóa ta tháng tháng lại xảy ra chuyện hiếp dâm…   

 Cụ Dốn nguyên bí thư xã ủy bây giờ không đa dâm là đúng rồi. Cụ đã ngoài tám mươi, còn chi nữa mà dâm với dật. Cụ nói năng còn lưu loát nhưng người hom hem còm nhom. Hàm răng giả trắng hơn hớn, môi mim mím thật tội nghiệp, chân run tay lẩy bẩy ngó mà thương, chắc cũng sắp chết rồi nên cái thời làm bí thư có bao nhiêu tội lỗi với dân làng Chân Mây và cả xã Xuân Nồng (vốn có trái tim con người) cho qua hết. Hòa bình rồi mà. Riêng cái tội đoạt tình vợ liết sĩ và vợ bộ đội rồi vãi con ra mà không nhận để con cùng cha khác mẹ chúng lại lấy nhau, rồi cháu của chúng lại cưỡng hiếp nhau, làm thui chột giống nòi thì tổ tiên nhà nguyên bí thư Trịnh Dốn không tha thứ được.

       Không phải trăm phần trăm vợ liệt sĩ và vợ bộ đội thời đó im lặng để cho đồng chí bí thư  xã ủy Dốn Mím vào buồng. Có đêm Dốn bí thư đi tuần tới gõ cửa chị Hào (mới làm lễ truy điệu chồng được năm ngày). Chị Hào chìa cái liềm ra dọa “Cái thằng Dốn Mím chó dái ni, mi mà bước qua nghạch cửa nhà tau là tau móc mắt ném cho chó đớp”. Rồi bà la to “ Trộm trôm trộm, ối dân quân du kích ơi trôm trôm trộm”. Bí thư xã thật bất ngờ, vì đã là bí thư xã rồi thì muốn con mẹ mô mà chả được. Không ngờ cái con mẹ Hào vắng chồng lâu rồi. Lại mới truy điệu chồng mà còn mần ta đây ta đó. Bí thư xã phải vội vàng tụt dép, tay ôm cặp da, tay xách dép, chạy chạy chạy, rồi lanh lẹn đầm mình xuống ao Cồn. Dân quân du kích làng xóm nghe tiếng hô kéo nhau ra bắt trộm. May mà ao Cồn ngày ấy lắm năn nhiều lác xen với sen đang độ lá tốt hoa tươi, là nơi ẩn náu an toàn của tên trộm. Có may mà lại không may. Ao Cồn có sen có súng lại còn có cả những đám cây ấu dày đặc gai củ ấu. Cá còn sợ gai củ ấu huống hồ da thịt thằng Dốn. Vô phúc tiểu đức cho thằng trộm lúc lên bờ lại đi lạc qua đám gai ấu. Củ ấu được bữa đâm gai cho thấu xương buốt óc thằng trộm. Củ ấu nổi lềnh bềnh những gai là gai đâm từ cổ lên cằm lên cái môi mím của Dốn Mím đang bậm mồm mím môi. Củ ấu gai nổi lờ đờ đâm từ cổ xuống dái thằng trộm. Củ ấu gai xanh đen chìm trong bùn non đâm từ dái thằng Dốn Mín xuống đầu gối hắn. Củ ấu lâu năm đen bóng gai nhọn hoắt như gai cây bồ kết chìm trong bùn sâu cứ nhè chân thằng trộm tình mà cắm vào rồi gãy ra để lại đầu nhọn đen tẩm bùn độc đáy ao vào da thịt bí thư Dốn Mín. 

 Gần sáng Dốn Mím mới mò về được đến nhà. Hắn cởi trần ra, súng lục của hắn cũng bị gai củ ấu đâm đang đỏ tía và sưng lên vắt vẻo hai bên đùi. Đặc biệt là bao súng bằng da người thật của hắn là bị gai ấu hỏi thăm nhiều hơn. Dốn Mím nằm tô hô trên giường, tất nhiên là mím môi bặm miệng, không hé ra kêu la đau đớn lấy nửa lời. Vợ hắn phải dùng nhíp nhổ râu của bố chồng nhổ từng đầu cái gai ấu ra khỏi da thịt đàn ông mà trắng hều của hắn.

 Sau này Dốn được huyện biểu dương vì thành tích lùa nhưng không bắt được bọn hàng chài dưới sông Chu đêm đêm lên ăn trộm cá ao Cồn. Cá ao Cồn là nguồn phân phối cá cho cán bộ huyện khi tết đến.

 Bây giờ cụ Dốn nguyên bí thư Đảng Ủy xã giai đoạn 1965 đến 1976 đã về hưởng lương hưu địa phương và hưởng thêm trợ cấp người có công (là thương binh loại 4, tỉ lệ thương tật 39% -Không ai biết củ ấu đâm mà thương tích như đạn bom vậy).

 - Thưa các cụ cùng với hôi nghị. Tôi đồng ý với cụ Dốn là các cụ đa tâm. Theo nghị quyết hội đồng hôm nay ông Hầy trưởng thôn sẽ (đã) quán triệt. Bí thư Thụng nhường lời cho cụ Dốn từ lúc tới giờ nay lại lên tiếng.

 - Đồng chí bí thư quán triệt chứ tôi chỉ tập hợp thôn thôi. Hầy trưởng thôn nói.

 - Tôi đang quán triệt đây. Đồng chí Hầy lại đùn đẩy trách nhiệm cho tôi rồi. Tôi đại diện cho Đảng thôn lãnh chỉ đạo đạo đường lối. Đồng chí đại diện cho chính quyền thôn thực hiện. Việc bỏ phiếu lần này vô cùng quan trọng bầu ra những người tài đức để lãnh đạo thôn làng ta đạt danh hiệu về nông thôn kiểu mẫu mới. Theo tinh thần càng về nông thôn mới càng sớm càng tốt, mức thưởng càng cao.

 - Lại bầu bán, viền thôi.

  Có tiếng thì thào truyền tai nhau ở hàng ghế bên dưới, nơi dân thường hay ngồi. Cán bộ thôn xã ngồi hàng ghế trên không nghe được dân đang rủ nhau đi về khi nghe đến chuyện bầu cử. Bí thư Thụng thì đăm đăm đọc tài liệu hướng dẫn. Trưởng thôn Hầy thì chăm chú đối chiếu xem Thụng đọc sai chỗ nào để kịp thời bắt bẻ. Một đồng chí cúi mặt xuống ê a ề à đọc rặn ra từng chữ, một đồng chí chực chờ theo sát từng lời để bắt lỗi, chả ai nhìn hội nghị. Khi cả hai đồng chí đọc xong ngửng đầu lên thì thấy chỉ còn các đồng chí lãnh đạo đoàn thể, dân đâu chả thấy.

  Chuyện họp dân mà chả có dân chỉ toàn là cán bộ là việc thường xuyên nơi làng xóm. Nó quen đi rồi chả việc chi mà phải bận lòng. Cứ thế mà tạc vào biên bản báo cáo lên trên là đã được thông qua nhân dân và nhân dân đồng thuận một trăm phần trăm. Anh dân nào có ý kiến lại, rằng thì là ai bảo chúng bay không đi họp, ai bảo đang họp lại về. Có mấy đứa ngồi họp thì không mở mồm mở miệng ra nói lấy nửa lời. Cứ gật gù đồng ý. Choa làm mất dân chủ của bay hay là bay chả thèm vào cái dân chủ của bay.

 Trong cuộc sinh hoạt câu lạc bộ thương bệnh binh thôn Tứ, đồng đội cật vấn chủ nhiệm câu lạc bộ (cũng chính là Thụng bí thư thôn kiêm luôn) rằng:

  - Tại sao đồng đội mày lại làm mất quyền dân chủ của dân xóm đi. Bọn tao hỏi thật đồng đội, quân dự án xây dựng nông thôn mới đó hắn cho đồng đội được mấy trăm mấy triệu mà nhà văn hóa đang có đó đập đi, bán đất cho nhà hàng Tình yêu và sự kiện. Rồi nhà hàng Tình yêu sự kiện đó lại là nhà thầu đứng ra nhận thầu xây nhà văn hóa thôn lợp tôn tỉ bày, xa trung tâm xóm, chưa bàn giao xong đã nứt tường nứt móng.

 - Căng thẳng làm chi, làm quan thì phải chấm mút. Mẻ không ăn mẻ chết. Một đồng đội khác lên tiếng, rồi nhiều người vào cuộc đấu khẩu.

 - Nói thế mà nghe được à! Ăn nơi khác chứ đừng ăn quẩn dân đen hàng xóm!

 - Ăn bẩn nơi mô cũng là ăn bẩn.

 - Các ông cứ làm như thời xưa, bao giờ trở lại thời xưa.

 - Dân thì gian quan thì tham.

 - Dân không gian thì sống sao được.

 - Cán bộ thôn được mấy đồng mà bảo hắn không moi móc tiền dân. Không moi móc ăn bẩn tiền dân thì bốc đất mà ăn à.  

 - Tau nói cho các đồng đội biết. Không dễ mà mua được thằng này đâu nhớ. Hắn cũng mời tau đi ăn sáng mấy bữa thì tau đi. Thụng lên tiếng trả lời đồng đội. Gọi bỏng cổ dát họng, dân được mấy đứa đi họp. Bay đi xây mỗi ngày trăm rưởi, biểu bay đi họp bay lẫn như chạch. Mình tao chống chế với bọn xã chống mần răng được. Quân xã bảo nghị quyết hội đồng rồi phải chấp hành. Ý thức tổ chức kỷ luật đảng của đồng chí đâu. Đồng đội bay chỉ nói cái mồm có thằng mô đi họp, có thằng đi họp thì  ngậm mồm như hến. Tau với đồng đội bay có được đứa mô biết chi đến luật này luật nọ, có mấy đứa ngồi đây là đảng viên, kể cả tau đây là bí thư thôn mà có nhớ chi điều lệ với nghị nghị quyết nên phải tin tưởng đảng ủy với hội đồng mà làm theo. Trên đó hắn có tư pháp với văn phòng Đảng ủy, chắc là hắn đúng cả.  

 - Thôi thôi, miễn bàn chuyện chính chị chính em, dân chủ dân chọt chi ở đây. Ta bàn chuyện câu lạc bộ coi có góp được liên hoan ăn bữa thịt chó không. Coi quỹ được mấy để tính đi du lịch

- Tao làm bí thư được triệu lẻ bạc nhưng tao đéo thèm tham ô như  những thằng khác lắm bạc nhiều tiền.

 - Thôi đi đồng đội Thụng. bọn tao biết kiếm được thằng bí thư thôn như mi chừ hiếm lắm. Bọn xã cũng chả muốn mi làm bí thư mô. Nhiệm kì sau đấm vô mà mần nữa.

 - Các ông dốt ngu tăm tối lắm. Cái thằng Thụng còn tí máu người tử tế phải bầu cho hắn làm bí thư thôn. Cái thằng Phập mà làm bí thư thôn ni coi, liệu đó mà đóng ghóp. 

  Bí thư Thụng người gầy nhẵng nên đã cao lại càng cao. Làm bí thư phải gương mẫu. Muốn gương mẫu phải có cái để mà gương mẫu. Người muốn làm bí thư thôn nhưng không được làm, vì không đầu tư, không gương mẫu xông pha mặc kệ sai mặc kệ đúng mặc dân và cả mặc chấm chấm. Người không muốn làm nhưng lại làm bí thư như Thụng là sự cố nhân sự. Thụng phải bấm bụng để làm bí thư. Người năng lực và đức độ chả ai dại gì đâm đầu vào gánh vác để ôm rơm rặm bụng. Họ mở trang trại, đi buôn, đi học nghề chứ không ai có khả năng và có lương tâm lại làm trưởng thôn hoặc làm bí thư chi bộ thôn. Những công việc ăn theo nói leo dễ mất phẩm giá nhà quê nên ai có học còn có chút nhìn xa trông rộng họ đều né tránh.  Thành thử các chức tước này chỉ dành cho những người còn lại. Đã 69 tuổi rồi mà cứ phải đeo đẵng cái chức bí thư thôn nên nhà nghèo nhất xóm vẫn cứ nghèo nhất xóm. Chỉ vì tự ái bởi mấy câu nói của cánh cựu chiến binh với mấy ông tronh câu lạc bộ thương bệnh binh mà Thụng đeo cái cùm trách nhiệm chưa tháo ra được. Thằng Trương Báo và mấy đứa cùng học với Thụng chưa hết lớp ba thì đi bộ đội. Vượt cả ngàn cây số vào Tây Nguyên thời chiến tranh mấy đứa chết mất xác chỉ còn Báo và Thụng trở về. Báo là em ruột Trương Bạo. Tính Báo như beo như cọp nên được làm Chủ tịch mặt trận Quê hương. Cả mấy xóm của thôn Tứ hiệp thương không ai chịu nhận làm chức bí thư thôn nên Báo khích Thụng “ Chiến chinh đéo chết, đạn bom đéo sợ, làm bí thư chết chó chi mà không mần. Bí thư thôn lãnh đạo cả ngàn người còn hơn cả đại tá sư trưởng, tội chó chi mà không muốn oách...”. Thật ra đâu có phải mình lời khích nửa thật nửa sỏ ấy mà Thụng nhận lời để đưa vào diện bầu bán. Thụng có lương tâm trách nhiệm trung thành. Trung thành vì cái gì, cái đó thế nào thì Thụng không cần biết, không cần quan tâm. Mới dở lớp ba và cái đầu mấy đời ăn củ chuối nên theo nề nếp ông cha để lại là không cần suy nghĩ nhiều. Cấp trên xã huyện là sáng suốt rồi, chỉ có thằng ngu mới hay suy nghĩ đúng sai khi làm việc. không riêng gì Thụng mà tất cả các cán bộ thôn làng Chân Mây đều nghĩ thế.

Nhà nghèo thật nhưng là bí thư phải gương mẫu trong công tác cắt nghèo. Thụng phải tự giác và gương mẫu để đưa gia đình mình ra khỏi diện hộ nghèo. Vợ Thụng (phu nhân) căm hờn Thụng việc này lắm. Căm Thụng và trả thù bằng cách không cho Thụng đụng vào người. Trương Bạo biết được Thụng bị cấm vận nên hay nháy mắt đểu mỗi khi gặp nhau ngoài đình. Trương Bạo có rủ rê gợi ý mấy đám để giải tỏa nhưng Thụng sợ kỷ luật, sợ mất tính tiền phong gương mẫu nên đành kìm hãm. Nhà Thụng ăn uống cũng kham khổ, vả lại cũng có tuổi rồi nên bí thư Thụng chẳng ham hố gì cái khoản đó. Vì không phải hao tổn sinh lực với vợ nên Thụng có da có thịt hơn, ra dáng cán bộ bí thư đứng đầu thôn hơn. Điều này không qua mắt được cô Hồng Hương. Hồng Hương đã là chi hội trưởng phụ nữ thôn, là cán bộ nên hay kề vai sát ngực vào lưng bí thư Thụng. Hai cục ngực bèo nhèo của Hồng Hương được bọc trong hai cái nón nội y có núm nhọn và cứng chấm chấm vào lưng Thụng. Hai cái núm ngực ấy đã nhiều lần chấm chấm, rồi phẩy phẩy vào lưng vào vai Thụng nhưng nghe ra vẫn chả có tác dụng gì nhiều. Thụng cũng đã nghĩ đến chuyện giải tỏa áp lực bí thư thôn do vợ cấm vận, nhưng điều kiện không cho phép. Thụng bảo éo sợ kỷ luật nữa. Thụng thấy mê đứa cặp bồ vào nhà nghỉ Tuyết Vân mà có sao đâu. Mê đứa cán bộ làm giả hồ sơ để ăn cắp tiền của nhà nước mà có sao đâu. Điều kiện để không cùng đi với em Hồng Hương đó là Thụng không có xe máy và cũng không biết đi xe máy, không có tiền để trả tiền phòng. Cho là Hồng Hương thương mà cho không đi nữa thì bí thư Thụng cũng chịu. Không phải chịu vì thiếu năng lực đàn ông do có tuổi. Người có tuổi bây giờ cũng như thiếu niên đâu có kém gì thanh trung niên khoản đó. Có nơi có chỗ có lúc có người còn mạnh dữ hơn là trai tráng. (Tóc bạc thì nhuộm đen đi cho ngang tầm con cháu, gọi là trẻ hóa lãnh đạo. Ra đường đâu gặp mấy ông già tóc bạc đáng kính, đen tóc không hà. Ai thống kê dân số người mình đang già đi là sai lầm).  Trương Văn trưởng làng cứ có đám nào hiếp dâm hoặc đánh ghen trong làng lại nói chữ là dương thịnh âm thịnh chúng phải phang chắc cho hòa bình đươc lập lại. Nhà thơ cấp huyện, sau thời gian tìm hiểu nhà nghỉ Tuyết Vân gọi việc này là văn hóa tình dục giải thoát. Trương Bạo giải thích cho các cụ tại đình làng là do ăn thịt chi cũng nuôi bằng cám con cò nên nam phụ lão ấu lúc nào cũng chỉ 12 giờ.

 Cái bản mặt thằng Trương Bạo làm chi hiểu được cái tình. Hắn chỉ biết mỗi cái dục. Có lần một cụ chỉ vì nhặt hộ rồi trao lại cái nội y hai nón đen, cứng không còn cứng, nhọn cũng không còn nhọn của bà hàng xóm, rồi cụ ông sinh tình làm thơ tình mà ầm ĩ đến mức phải đem ra nhà văn hóa thôn kiểm điểm.  Cụ ông này 78 tuổi, vợ chết được 20 năm, ở một mình, vì khó tính con cháu không chiều được. Hình như ông có gì bất đắc chí. Cụ bà hàng xóm mới độ 65, góa chồng hơn 5 năm rồi, cũng ở một mình vì ngại phiền tới con cháu. Bà cũng khó tính và hình như có nỗi buồn tình. Bình thường hai ông bà hai nhà cũng chẳng có mặn mòi chi lắm. Họ giữ gìn để tránh tai tiếng thị phi.  Hôm đó gió to nội y của bà bay sang vườn nhà ông. Ông đang đứng nhìn trời nhìn gió để may ra có bài thơ nào nộp cho câu lạc bộ. Ban chấp hành hội người cao tuổi có ý định nhiệm kì này bầu cử ông vào ghế chủ tịch thay cụ Dốn. Nếu như vận động được cụ Dốn nguyên là bí thư đảng xã ủy tuổi quá cao tự nguyện viết đơn xin rút chức chủ tich hội thì chắc ông sẽ là nguồn cơ cấu cứng không cựa được. Vì vậy ông lại càng phải gương mẫu làm thơ và nộp thơ cho đúng hạn. Nhìn gió rồi nhìn cây, nhìn mây rồi lại nhìn trời,  vẫn chưa động tình để mà có thơ. Động tình sao được khi mà thơ ông phải nộp để chào mừng đại hội các cụ,  rồi chào mừng đại hội đảng bộ xã nhà. Năm 2015 này có nhiều đại hội lắm nên phải thi đua làm thơ.   

Thấy đồ dùng của đàn bà, tay run run, ông cầm lên. Vừa lúc bà góa chạy sang để lượm vể. Tay ông trao đồ vào tay bà. Ông thấy lòng xao xuyến, bà thấy lòng chông chênh. Ông kéo bà lại rồi ôm lấy. Bà cũng ôm ông trong lúc trời vẫn đang gió, cây vẫn đang lay, và mây vẫn đang bay. Gió mạnh hơn, rồi gió trở sào, sắp mưa. Hai người kéo nhau vào nhà. Ông dìu bà lại giường, bà ngoan ngoãn vâng lời. Bà ngồi xuống, ông ngồi bên, bà tựa vào vai ông. Ông vòng tay ôm eo bà. Hai trái tim già cô đơn cùng thổn thức. Ông ôm chặt lấy bà. Bà đưa bàn tay còn dính nhựa chuối (vì vừa thái chuối nuôi ngan giúp con dâu) lên sờ sờ vuốt vuốt vào râu ông. Ông nhẹ nhàng cấm lấy tay bà rồi nhẹ nhàng, rất nhẹ nhàng ông đưa bàn tay bà vào ngực ông. Trời vẫn vũ là thế mà lúc này chỉ lắc rắc làn mưa. Đây rồi đây rồi. Ông đọc cho bà nghe:

Gió gió cây cây

Mây mây bay bay

Gió đưa tà áo sang đây

Tay nâng trao lại nhớ này nhớ  xuân

Ông không ôm bà nữa mà đưa tay lấy bút nơi đầu giường (lúc nào cũng có sẵn đề phòng nhỡ có nàng thơ về thì dùng nhanh cho kip, không nàng đi mất) run run chép lại những lời vừa đoc.

Xuân ơi xuân nào xuân được hưởng

Thuở đang xuân gió chướng thân lao

Nào đâu đất thấp trời cao

Làm ra xuân đấy ai nào thấy xuân

Khốn thân dời gian truân nam bắc

Chí tang bồng

Bỏ mặc bồng tang

Gió đánh cành hồng

Gió giật cành nam

Đông Tây một gánh giang san…

 Dòng thơ đang thanh thoát nhập vào từng con chữ thì lão đồng chí Dốn Mím che ô lẩy bẩy bước đến. Lão đồng chí có ý định sang thương thuyết chuyện làm chủ tịch hội người cao tuổi. Ý lão đồng chí muốn làm một nhiệm kì chủ tịch hội nữa nên đến để khuyên ông đừng nhận lời xã ủy động viên dịp này. Khóa sau ông chỉ nên làm. Mới 78 tuổi vội làm chi. Dốn Mín làm sao hiểu được ông. Nào ông có ham hố chi, có ưng chi bọn lãnh đạo thôn làng xã này. Ông làm thơ thì làm thế thôi chứ chả mấy khi ông đồng ý cho đăng trên báo tường báo líp. 

Thật mười mươi cái cơ sự ông bà hai nhà đang ngồi sát nhau, cái nội y còn để đó. Mười mươi sự việc không chối cãi được. Lão đồng chí Dốn Mím vung gậy lên đập đập vào tường nhà vào cột nhà rồi mồm lão hô hoán “Chà chà chà thằng cò con hỉm nhà ni mô mau mau mà coi. Thằng cò con hỉm ơi.”

  Dốn Mím đã loại được đối thủ dự nguồn chủ tịch hội Người cao tuổi.

  Bà kia thì được hội phụ nữ kiểm điểm nhắc nhở. Khi kiểm điểm và nhắc nhở có mặt cả cựu bí thư Dốn Mín và Trương Văn Trương Bại cùng về dự cho thêm phần long trọng. Cả ba vị khách mời đều có ý kiến nghiêm khắc nhắc nhở bà nọ phải giữ thuần phong mĩ tục cho làng văn hóa Chân Mậy . Không ai biết cả ba thằng già này đều có ý định tòm tem với bà nọ nhưng bà cương quyết không là không. Riêng thằng Dốn Mím thì bà ghét hạng một, chả thèm chào hỏi.

  Cánh có tiền ở nhà quê bây giờ, cách giải trí là đi nhà nghỉ. Người  ăn lương nhà nước vì áp lực ngồi không ở nhiệm sở, đọc báo không ham, lướt nét không biết, hút thuốc lá nghe điện thoại mãi nặng nề lắm. Dự họp với các đoàn thể phát nhàm. Vì vậy tuần một đôi lần đến nhà nghỉ. Họ có xe máy tay ga, điện thoại cảm ứng ngón tay. Họ đội nón, bịt mặt, đeo kính một dương một âm đèo nhau đi trên xe máy lên thị trấn hoặc đến làng khác vào nhà nghỉ. Nông thôn mới ngày nay nơi nào chả có nhà nghỉ hoặc quán giải quyết nỗi buồn công sở của dân công sở, nỗi buồn học đường của tuổi học đường. Đi nhà nghỉ mới thể hiện được vị thế lãnh đạo, vị thế choai choai của tuổi học đường ta đây người lớn. Bí thư Thụng sánh làm sao được với người ta. Nếu so với bí thư Dốn Mím thời thế kỷ hai mươi lại càng không nên so sánh mần chi. Dốn Mím thời đó cứ muốn mần chị mô thì mần. Vì Dốn là bí thư nên quyền to trùm cả bầu trời của xã, cứ thầy chị mô vắng chồng mà Dốn mím môi lại là y như chị đó tối ngủ không đóng cửa chờ Dốn đến để kiểm tra coi chồng có đào ngũ về không. Bí thư Dốn Mím thời đó cứ thế mà tha hồ, chả mất chi đồng tiền bát gạo.

  Bí thư thôn như Thụng bây giờ, lương một triệu lẻ ba tư ngàn đồng, cộng với lương thương binh hai mốt phần trăm thương tật, tám trăm tám tám ngàn đồng, chả đủ để ăn cỗ cưới, với đám bốc mã thôn làng mời quanh năm. 

 Phu nhân Thụng nhận ra cách trả thù chồng trong việc gương mẫu tự cắt hộ nghèo nhà mình bằng phương pháp tình dục là sai lầm, là tự mình làm khổ mình. Phu nhân Thụng trả thù bằng cách ngược lại. Vì trẻ hơn chồng một con giáp nên bí thư Thụng bị trả thù ác liệt lắm. Người Thụng lại hao mòn nhanh chóng. Ý đồ của phu nhân là làm cho Thụng gầy ốm đi phải bỏ chức bí thư đi để năm tới được xét tái nghèo cho đỡ nghèo đỡ khổ.  Người ta là hộ nghèo (cả nghèo giả cả nghèo thật) thì có bảo hiểm y tế , có tiền điện thắp sáng. Phụ nhân Thụng hay ốm đau, vì tự gương mẫu cắt mất hộ nghèo nên không có thẻ bảo hiểm y tế. Không dám đi nằm viện vì vào viện đôi ba ngày là đôi ba triệu, kinh hãi lắm.      

 Phu nhân Thụng đêm đêm kẹp cứng lấy chồng, lúc được cũng hờn lúc không cũng hờn. Phu nhân hờn chuyện chồng vợ thì ít và hờn chuyện thôn xóm thì nhiều. Hai vợ chồng lại hờn nhau cái chuyện cắt hộ nghèo:

 - Ham hố chi chức bí thư thôn tháng triệu bạc mà để khổ thân khổ nhục vợ con.

 - Ham hố chó chi chức bí thư, mà ham.

Trưởng thôn, bí thư thôn cùng các chủ tịch hội đoàn thể thôn làng xã là những chức tước trên cử dưới bầu. Dưới bầu thì mặc dưới bầu. Cấp trên cử xuống mới vào ngạch quan. Xã cử kiểu cơ cấu rồi. Tổ bầu cử kiểm phiếu trong các cuộc bầu bán thường là Hồng Hương hâm chập làm thư ký, Văn Phập (trung úy về hưu) gác thùng phiếu, Trương Báo công an viên giám sát, Trương Văn trưởng làng là tổ trưởng. Đại diện đoàn thể giám sát bỏ phiếu, kiểm phiếu, lấy kết quả, tính tỉ lệ phần trăm, vân vân trong bầu cử là cụ Dốn (bây giờ không gọi là mím nữa vì kính thọ cụ) chủ tịch hội người cao tuổi. Cụ Dốn nguyên là bí thư xã nên cụ trung thành một trăm phần trăm với đảng ủy và hội đồng nhân dân xã Xuân Nồng . Cụ Dốn là trưởng ban giám sát cộng đồng nên giám sát bầu cử thì thật là dân chủ theo ý đảng ủy xã. Cụ mù chữ, mắt lại kém, nhưng cụ đã đứng bên giám sát thì lãnh đạo xã vô cùng an tâm.  

  - Cứ xã cơ cấu là trúng. Chị Minh nói vậy.

 - Sẽ là trúng cứ xã cơ cấu. Chị Nhu cũng nói vậy khi đi cấy thuê ngoài đồng.

 - Cả làng nói vậy thì việc chi phải đi bầu. xã thích ai thì xã cử. Mấy bà tiếc bữa cấy thuê trăm rưỡi nên nói liều như vậy

 Những lần bỏ phiếu trưởng thôn Hầy thường vác loa ác quy ra đồng a lô “ bà con nhân dân thôn Tứ  không được mần rốn nữa. Ta về bỏ phiếu để phát huy quyền làm chủ. Bỏ phiếu xong rồi ra đồng muốn mần chi thì mần. Đừng để ban đội nhắc nhở. Ai không chấp hành về bỏ phiếu thì công an cương quyết cương quyết bắt buộc phải phát huy quyền dân chủ.

  - Ôí chao ! bỏ thì bỏ.

 Mấy bà chia 2 phe cá độ cốc nước mía. Cá độ là cứ tâp trung phiếu bỏ cho quân xanh nhưng quân đỏ (cơ cấu) vẫn chiến thắng cho mà coi. Nhân dân (không tính cán bộ) chia hai phe xanh đỏ để mà chơi thôi mà. Vui chơi có thưởng cốc nước mía, chứ chả phải sợ chi nâng cao quan điểm cờ bạc mà công an sờ gáy.

  - Bầu cử có luật có pháp chứ các bà đừng có mà đùa.  Anh Hảo con bà Hào nói vậy làm các bà mất hứng. Chuyện bầu cử to bằng trời mà các bà lại đem nước mía ra cá cược. Công an có hỏi thăm sức khỏe đừng có run như cầy sấy nhớ.

 Anh Hảo làm nghề thợ xây. Anh là con liệt sĩ chính hãng. Bà Hào mẹ anh là vợ liệt sĩ chính danh. Anh Hảo sinh đầu năm 1964. Bố Lẫm anh đi chiến trương Miền Nam cuối năm 64, hy sinh năm 68. Khi nhân dân và cán bộ làng Chân Mây làm lễ truy điệu bố Lẫm, họ hô to át tiếng khóc của người thân: “Tinh thần đồng chí liệt sĩ Nguyễn Tiến Lẫm bât diệt – bất diệt – bất diệt – bất diệt”. Mới 4 tuổi anh Hảo chưa biết chi là bất diệt, nhưng anh vẫn hô theo: “Tinh thần đồng chí Nguyễn Tiến Lẫm bất diệt bất diệt bất diệt”. Ngày hôm sau rồi ngày hôm sau nữa cứ thấy mẹ khóc là anh cu Hảo lại hô tinh thần đồng chí Nguyễn Tiến Lẫm bất diệt bất diệt. Tiếng hô hào hùng váng óc chói tai năm ấy gây ấn tượng và ghi nhớ mãi trong óc anh.

 Lớn lên Hảo được mẹ Hào kể lại chuyện sau mấy ngày báo tử bố Lẫm, thằng bí thư Dốn Mím toan vào cưỡng hiếp mẹ. Mẹ đem liềm ra dọa móc mắt hắn rồi hô trộm cướp cho hắn bỏ chạy. Lúc dân làng đến bắt trộm, thấy nhiều người đến tụ họp như hôm truy điệu bố Lẫm, cu Hảo lại hô tinh thần đồng chí Nguyễn Tiến Lẫm bất diệt.

  Năm trước Hảo cưới vợ cho con trai. Năm nay anh có cháu trai nội. Ngày 27/7-2015 vừa qua, anh bế cháu đích tôn đứng cạnh bàn thờ tổ tiên nói với thằng cu mới 5 tháng là tinh thần cụ nội bất diệt. Hảo tự hào vì cái chết của bố anh. Anh học tập tinh thần bất diệt, anh dũng hi sinh của bố mình. Vụ mười vừa qua cán bộ xã thôn làng thu tiền đóng góp của mẹ anh để xây dựng nhà văn hóa thôn. Mẹ anh vâng lời đem nạp. Anh Hảo đem văn bản chính phủ ra chất vấn cán bộ,  ai cho phép các ông thu mà các ông thu. Các ông có coi đảng và chính phủ là cái chi nữa không. Tôi không phải là đảng viên nhưng tôi hỏi các ông là đảng viên có phải tuân theo pháp luật không. Mẹ tôi đã tám lăm tuổi, cha tôi hy sinh chưa tìm thấy xác, nhà nước cho miễn nhưng các ông là cái chi, là cán bộ thôn làng xã mà cho mình có quyền hơn quốc hội. Các ông trả lại tiền cho mẹ tôi… đây là một sự kiện vô cùng mới mẻ vì từ ngày khai sinh ra xã Xuân Tươi (1946) đến giờ chưa có ai dám cãi lời cán bộ. 

 Chiều hôm sau trong tiệc cưới con hàng xóm, có thằng bạn hỏi Hảo là: Tau chỉ nghe nói là ngày nhỏ lúc truy điêu ông Lẫm, mi cũng hô tinh thần bất diệt bất diệt phải không.

  Hảo đang kề môi chén rượu, nghe bạn hỏi vậy, dừng uống giây lát, rồi ngửa cổ tu ực một cái, rồi dằn mạnh cốc xuống mâm. Hảo quắc mắt nhìn bạn, lớn tiếng:

 -  Từ nay tao cấm mi nói đến bố tau. Không nói đến anh dũng với bất diệt hi sinh chi đây nữa cả.

 - Có chi mà mi nổi quạu lên. Không rõ thì hỏi. có chi phản động mô mà mi cấm tau.

 - Cha tau hi sinh, chú mi hy sinh hỏi xác nằm ở mô mi biết được không. Mẹ tau nhà nước Việt Nam cho tí chế độ, còn nhà nước Xuân Nồng ni bắt đóng góp cho bằng đủ. Thím mi vợ chú mi là liệt sỹ đó. Nhà đang nghèo đó nó bỏ phiếu cho mất nghèo. Từ nay tau cấm mi đừng há mồm trong phạm vi xã Xuân Tươi này nói anh dũng hy sinh với bất diệt nữa. Đi thôn khác đi làng khác đi xã khác mà nói.

 Khi biết được các bà các chị các em nhà mình có trò vui cá cược cuộc chơi bỏ phiếu, Hảo nói

 - Các bà làm cho cẩn thận nhưng phải thề thật độc địa vô, thề tới ba đời con cháu, đề phòng đứa phản bội ton hót với công an.

 Họ bí mật bảo cho con cháu họ hàng khi bỏ phiếu cứ quân đỏ mà gạch. Đứa mô không gạch quân đỏ thì như con chó cúi mặt ăn cứt chứ đừng ngửa mặt lên nhìn người. Để cho chắc chắn dân quê có cách của dân quê. Vì đi bỏ phiếu chỉ cần một người bỏ thay cho cả hộ. Lần này các bà không nhờ con cháu bỏ thay nữa mà rủ nhau cùng đi cùng giám sát nhau.

-         Quân đỏ trong phiếu là ai phải nói cho rõ ràng ra?

-         Quân đỏ là của bọn xã cử viền đó, có rứa mà còn phải hỏi.

 Những cuộc bỏ phiếu bầu bán trưởng thôn trưởng làng Chân Mây, mấy người dân cứ nhìn ai là Đảng viên thì gạch ngang. Đây là kinh nghiệm từ thôn Ngũ làng Đông tràn sang. Nhưng họ thừa biết có gạch nấy chứ gạch nữa trúng vẫn trúng. Trò vui mà, vậy nên họ cá cược.

 Cuộc cá độ nước mía trên cuối cùng ai cũng đúng và ai cũng phải bỏ hai ngàn một cốc để được bữa cười nghiêng ngả. Cười vì  được thấy ngược cái sự đời có thật. Con Chẹt thoạt chân mở quán nước mía cạnh nghĩa trang liệt sĩ bữa nớ bất ngờ vì thấy mấy chục bà và chị kéo nhau đến, kẻ đứng người ngồi râm ran kể chyện rồi cười vui vẻ lắm. Việc uống nước mía chỉ là chuyện phụ, buôn dưa lê chuyện bỏ phiếu mới là việc chính. Chẹt nhanh trí pha nước mía thêm nhiều đá lại còn thêm cả nước lã, có tí đường vô để cho kịp cho đủ mấy chục con người.

 - Đời thuở nào đứa bị gạch ngang lưng nhiều rứa mà vẫn trúng. Ôí ôi ôi cha ôi mẹ ơ!!! Chị Minh vừa cười đó mà chị khóc rồi là cớ vì sao?

  - Ô tề ô tề, mi mới cười cái chuyện bỏ phiếu ba que xỏ lá đó răng lại khoóc loóc lên liền. Chị Nhu hỏi chị Minh.

 - Hay lại chê cốc nác mía loãng the loãng thét đá nhiều mía ít. Mấy bà thấy chị Minh mới cười ngặt ngẽo đó mà lại khóc liền, vội hỏi

 - Ganh anh tậy uống mần chi. Tôi lại nghĩ lại thương mẹ tôi chết oan chết uổng. Ôi trời ôi ai lại đi bỏ phiếu hộ nghèo. Họ nhà ai lắm người đông anh em thì bàn chắc bỏ phiếu được hộ nghèo cho anh em họ hàng nhà hắn. Họ nhà tôi có phải thiếu người mô. Bác Dân tôi, chú Lẫm nhà tôi, ông Đồng nhà tôi, rồi anh Đông anh Ngãi các ông không hy sinh thời đánh Pháp đánh Mẫy (Mỹ) đánh biên giới Pôn Pốt, đánh biên giới Tàu thì họ hàng nha tôi thiếu chi người. Các ông mà sống lại được các ông chôn sống bọn thôn xã ni đi. Ôi ôi ôi người nhà ta ôi chả sống lại mà bỏ phiếu cho mẹ tôi được nhờ cái hộ nghèo, được ơn cái đường lối cho hộ nghèo. Tại cái chi cành nhà tôi lắm người dắt nhau vào mần công ty ở Bình Dương, lúc bỏ phiếu hộ nghèo lại không vác mặt về kịp. Hi.. hi…hơi hơi… mẹ ơi là mẹ, mẹ ốm lại kinh phải đi bệnh viện. Không có hộ nghèo không có thẻ bảo hiểm nên mẹ chết dần chết mòn.

 - Tại mi không biết đấu mà đòi cho được hộ nghèo cho mẹ mi.

 - Đòi chi được, một đàn một lũ kéo đến chấm điểm cho nhà  mẹ tôi.

 Tác giả Lê Quang Phương thứ hai từ trái sang. Thọ Xuân, Thanh Hóa, 4-2015