Lại hoa hậu

                    Chử Anh Đào

          Phải 90 vạn năm sau khi vượn thành người, nhân loại mới bước vào đời sống thẩm mĩ mà trong đó, cái Đẹp là đối tượng quan tâm hàng đầu. Các nhà bác học Hi Lạp cổ đại: Pi ta go, Xô crat, Hêracrit, Arixtôt; các nhà lí luận thời Khai sáng: Vonte, Đi đrô; các nhà lí luận dân chủ Nga: Bêlinxki, Secnưsepxki, Đôblôliubôp; các nhà lí luận của chủ nghĩa Mac- Lê nin đã cùng nhau theo thứ tự trước sau hoàn chỉnh khái niệm về “ cái Đẹp”. Cái Đẹp- đó là sự cân đối, hài hòa, phát triển ở mức độ cao nhất so với những sự vật, hiện tượng cùng loại với nó. Nhà văn Xtăng đan quan niệm: “ Cái Đẹp mời gọi hạnh phúc.”

          Hơn một thập niên qua, cùng với sự chạy chọt vinh danh các danh hiệu “ kì quan”, “ di sản văn hóa phi vật thể”, các công trình“to nhất, dài nhất, cao nhất Đông Nam Á, nhì thế giới” của những người háo danh và tự sướng, nước ta nở rộ và được mùa các cuộc thi hoa hậu: hoa hậu hoàn vũ, cố đô, biển, quí bà, Tây nguyên, dân tộc, duyên hải miền Trung, đồng bằng sông Cửu Long…Hãy khoan nói về thí sinh, mục đích, phương pháp tổ chức, nhà thơ Nguyễn Duy quan sát sâu sắc và nhạy bén những người ngồi dưới “ đấu trường”:

                   Thiên hạ buông lơi cái nhìn thành thực

                   Ban giám khảo có vẻ nhìn nghiêm túc

                   Nhà khoa học có dáng nhìn chừng mực

                   Nhà đạo đức nhìn he hé mắt

                   Nhà chức sắc nhìn nghiêng

                   Nhà phê bình nhìn xiên

                   Nhà thơ lơ mơ nhìn cuốc hóa gà

                   Nhà nhiếp ảnh nhìn vằn vặn vèo vẹo

                   Nhà báo nhìn lắt la lắt léo

                   Nhà buôn nhìn lươn lươn lẹo lẹo…

          Và tác giả linh cảm:

                   Hậu hoa hậu còn gập ghềnh lắm

                   Thua cũng thương mà thắng cũng thương

                                                          ( Hoa hậu vườn nhà ta)

          Đã có những tình huống , nhại theo nhà thơ họ Nguyễn: “ Cười cũng thương mà khóc cũng thương”. Đồn rằng trong cuộc thi hoa hậu quí bà ở Huế, một thí sinh miền Trung đã thắc mắc với ban tổ chức: Lộn của em một kí(!) ( Dân miền Trung phát âm lẫn lộn thanh Nặng(.) với thanh Huyền(-) Ban tổ chức thanh minh chúng tôi cân toàn bộ chứ không cân từng bộ phận! Lại có những thợ phượt lên vùng cao rình thiếu nữ Thái tắm tiên, tìm hoa hậu xứ Mường. Bác nông dân đang cày nương chỉ vào sau đít con bò cái mà rằng: Hoa hậu nhà tao đấy! Được biết một lãnh đạo cấp cao của nhà nước ta sinh thời cũng phản đối thi hoa hậu. Ông bảo: Thi hoa hậu mần răng? Vậy để những người xấu chui lộ mô? Người ta tủi thân chết. Thà thi bắn súng còn hơn, hỉ.

          Vừa đây, tại Hà Nội, tên cuộc thi “ hoa hậu người khuyết tật” được đổi thành cái tên nặng mùi văn chương hơn: “ Hoa hậu vầng trăng khuyết”. Đã có mười thí sinh lọt vào vòng chung khảo, trong đó có người bại liêt, người khiếm thính, khiếm thủ…Tài năng, tư cách và nghị lực sống của họ thật đáng để những người lành lặn khâm phục. Nhưng xin nhớ, họ là những người cực kì nhạy cảm về bản thân và môi trường. Họ đã từng chết một lần vì bệnh tật, tai nạn, xin đừng để họ chết lần thứ hai vì một ánh mắt, một phát ngôn hay một nụ cười vô tình của ai đó về những khiếm khuyết của họ trong kì thi này. Chạm vào nỗi đau của người khác là một điều cực kì không nên, thậm chí còn là tội ác!

                                                                   PK 15.4.2013

                                                                          C.A.Đ