Bạn tôi ở đường F325

Nói luôn, đó chính là ông bạn Hoàng Tấn Quả có căn nhà ở trên con đường mang tên một sư đoàn, F325.

Trước khi mang tên F325, con đường vô danh này có một cái tên rất dân gian: Đường nhà máy rượu, vì nó nằm ngay bên hông nhà máy rượu Quảng Bình. Nếu đi từ phía Bắc vào, qua khỏi Lộc Đại, bạn sẽ gặp một cái ngã 3, QL 1A và đường nhà máy rượu. Đó là con đường chạy thẳng lên ga Thuận Lý, lên Cộn. Hồi trước nó là con đường đất đỏ và vô danh. Bây giờ thì nó là con đường nhựa hoành tráng và nhất là nó mang tên một sư đoàn.
Sau ngày xuất ngũ, mỗi lần về quê tôi thường đi trên con đường này để ghé thăm đồng đội Hoàng Tấn Quả. Tôi vẫn nhớ cái hồi tháng 12/1975 vừa chân ướt chân ráo rời C20 F341 ở Sài Gòn ra thì hắn đã lên Diêm Điền mời tôi dự đám cưới. Hắn lấy cô bạn học cùng lớp cấp 3 tên Hòa Hương, nghe nói bây giờ hình như hắn vẫn chung thủy với cô vợ đời đầu ấy. Nghĩ cũng lạ.
Thấy cái thiệp mời, tôi nhìn Quả ngạc nhiên: Tụi bay tảo hôn à. Rồi mượn luôn ba tôi cái sổ mua hàng theo tiêu chuẩn trung cao hạng C1 lên cửa hàng công nghệ phẩm trên Cộn mua 1 tút thuốc lá Điện Biên bao bạc làm quà mừng đám cưới vợ chồng hắn. Ngày ấy đám cưới chỉ có ăn bánh kẹo, uống nước chè, hút thuốc lá, vỗ tay, nghe hát mấy bài ca Trường Sơn lên đường ra trận rồi ... về.
Bây giờ giải phóng miền Nam bao nhiêu năm thì hắn có vợ bấy nhiêu năm và con gái đầu của hắn cũng bấy nhiêu tuổi. Thật dễ nhớ.
Quay lại chuyện con đường F325.
Có lẽ đi khắp nước VN này, và cũng có thể là đi khắp thế giới, chỉ có TP Đồng Hới là có con đường mang tên một sư đoàn.
F325 là sư đoàn chủ lực ra đời từ trong cuộc chiến tranh kháng Pháp từ năm 1951 trên đất Quảng Bình, vì thế mà nó còn được gọi là Đại đoàn Bình Trị Thiên. Một trong những vị tướng lừng danh của quân đội ta, Thiếu tướng Hoàng Đan, từng làm Tư lệnh Sư đoàn này. Hồi còn chiến tranh F325 đóng quân trên đất Quảng Bình, sau đó thì vào Nam chiến đấu trong đội hình Quân đoàn 2, cùng nhiều sư đoàn khác tham gia chiến dịch HCM, giải phóng Sài Gòn, chiếm Dinh Độc Lập.
Dù hiện nay F325 đóng quân ở miền Bắc nhưng người dân Quảng Bình vẫn rất nhớ về những năm tháng chiến tranh sư đoàn gắn bó với mảnh đất quê hương mình để từ đó hành quân vào Nam đánh giặc, nên đã lấy tên sư đoàn thân yêu này đặt tên cho con đường bên hông nhà máy rượu. Đó là một nghĩa cử đẹp, đầy tình nghĩa và lòng tri ân của chính quyền và nhân dân Quảng Bình.
Cách đây mấy năm, khi từ QL1 rẽ vào con đường nhà Hoàng Tấn Quả, thấy cái biển tên đường F325 tôi đã vô cùng ngạc nhiên và thích thú, lại thêm chút tự hào. Hóa ra mấy tay lãnh đạo QB cũng biết sống nghĩa tình và cũng có phông văn hóa đáng nể.
Từ đầu con đường này, bên phải, đi qua 13 căn nhà bạn sẽ thấy ngôi biệt thự mang số nhà 28 nằm lọt giữa vườn rau ao cá. Mát mẻ và xanh um. Nhà bạn tôi đấy. Cả nhà hắn đã đi lên tới CNCS lâu rồi. Trong lúc tôi và nhiều bạn bè khác vẫn đang mày mò trong thời kì quá độ lên CNXH tăm tối chưa có lối ra.
Cứ mỗi lần nhớ tên đường F325 của nhà Hoàng Tấn Quả, tôi lại ước giá mà ở trung tâm huyện Lệ Thủy nơi sư đoàn tôi từng đóng quân huấn luyện cả 2 năm trời với rất lắm nghĩa tình trước khi hành quân vào Nam chiến đấu cũng có một con đường mang tên F341.
Xa hơn nữa, tôi ước giá mà ở TP. HCM, nơi Sư đoàn 341 từng tham gia chiến đấu giải phóng Sài Gòn, chiếm Dinh Độc Lập, và đặc biệt là Sư đoàn duy nhất trong số hàng chục sư đoàn tham gia giải phóng Sài Gòn sau ngày 30 tháng Tư được Đại tướng Tổng Tư lệnh chọn làm sư đoàn quân quản thành phố cho đến ngày có chính quyền dân sự, cũng có một con đường mang tên F341.
Tôi thích con đường mang tên F325. Tôi thích cả bạn tôi vì hắn có căn nhà trên con đường đó.

Đường F325 ở TP. Đồng Hới

Gia đình Hoàng Tấn Quả đón bạn bè, đồng đội đến thăm nhà. 22/12/2018