Viếng đồng đội

Hôm nay thứ Bảy, đã là ngày 20 tháng 12 rồi, chỉ còn 2 ngày nữa là đến ngày Quân đội. Như đã thầm hứa với Lê Quang Phương, tôi tìm đến Nghĩa trang liệt sĩ Trảng Bom để thắp hương viếng Liệt sĩ Hoàng Huy Tụng, đồng đội của Lê Quang Phương và cũng là đồng đội của tôi.

Vào ngày 27 tháng 4 năm 1975, đã 39 năm về trước, sư đoàn 341 của Tụng, Phương và tôi được thiếu tướng Hoàng Cầm, Tư lệnh quân đoàn 4 giao nhiệm vụ tiêu diệt chi khu quân sự Trảng Bom. Lúc bấy giờ, chốt giữ chi khu Trảng Bom là sư đoàn 18 quân lực VNCH do viên chuẩn tướng Lê Minh Đảo chỉ huy. Sư đoàn 18 này sau khi bị thua trận ở Xuân Lộc sau 7 ngày cầm cự với  Quân đoàn 4 trong đó có F341 của tôi đã chạy về Trảng Bom củng cố lực lượng, nhằm lập ra một cửa tử chốt chặn bước quân ta tiến về Sài Gòn.

Bởi vậy mà trong trận đánh ngày 27 tháng 4 ở Trảng Bom, cả 2 bên ta và địch đều rất biết rõ nhau. Trước đó mấy ngày, máy bay trực thăng của sư đoàn 18 địch bay trên những vạt rừng cao su Xuân Lộc bắc loa phóng thanh hết cỡ ra rả kêu gọi đích danh tên sư đoàn tôi :“Các bạn cán binh cộng sản sư đoàn 341 thân mến, các bạn hãy quay súng trở về với chánh nghĩa quốc gia”. Nằm dưới những cái hố nông choèn được che chắn bởi tán cây cao su, tôi cứ tự hỏi làm sao mà chúng nó biết rõ sư đoàn mình thế nhỉ. Sư đoàn 341 khi còn huấn luyện ở Quảng Bình còn có tên gọi khác mang tên một dòng sông ở Nghệ Tĩnh, là sư đoàn Sông Lam. Nghe rất hiền hòa và thân thuộc. Bây giờ thì quân địch đang chĩa đòn tâm lí chiến vào quân ta như thế đấy.

Tôi là lính trinh sát sư đoàn nên tuy cũng có cầm súng (một khẩu AK báng gập) nhưng không được trực tiếp bắn nhau với địch. Vào những ngày quân ta đánh vào Xuân Lộc và Long Khánh, tôi đã rợn cả người khi phải chứng kiến hết bãi ba lô này đến bãi ba lô khác được các chiến sĩ bộ binh cất giấu để vào trận trực tiếp với địch đã không có người quay lại thu nhận. Bởi chủ của những chiếc ba lô ấy đã... chết hết rồi. Mỗi ngày ở trận Xuân Lộc có 400 bộ đội ta chết. Trong lúc mùa hè năm 72 ở Quảng Trị đỏ lửa là vậy mỗi ngày có 100 bộ đội ta chết. Sự ác liệt và hi sinh ở Xuân Lộc năm 75 gấp 4 lần Quảng Trị năm 72.

9 giờ tôi lên chuyến xe buýt chạy từ bến xe miền Đông ra thẳng Trảng Bom. 11 giờ thì đến nơi. Đi hết 2 tiếng với 60 cây số.

Tôi xuống xe bồi hồi xúc động đặt những bước chân lên mảnh đất mà 39 năm trước là một bãi chiến trường ác liệt. Tôi vẫn nhớ như in ngày 27 tháng 4 năm 75 ấy. Đúng 5 giờ sáng thì đại bác của quân ta bắn cấp tập vào căn cứ chi khu quân sự Trảng Bom. Pháo mặt đất của địch cũng bắn trả lại rất ác liệt. Sau đợt nả đạn của trung đoàn pháo E55 thì các trung đoàn bộ binh 266, 270, 273 của F341 tràn lên tấn công. Khoảng 7 giờ sáng nhóm trinh sát của tôi đi cùng chính ủy sư đoàn đại tá Trần Nguyên Độ lên đài quan sát mặt trận. Trên đường đi, phải lội qua một con suối rất trong có rất nhiều cá bơi lội. Vừa lúc đó thì từ phía Trảng Bom lính tải thương sư đoàn khiêng ra từng dãy cáng thương binh máu me đầm đìa. Đa số lính ta bị dính mảnh pháo và phóng lựu M71 của địch.

Sau một ngày chiến đấu. Địch bỏ lại chi khu Trảng Bom cho F341 tiếp quản rồi chạy vào Hố Nai lập phòng tuyến mới. Hai bên đều để lại vô vàn xác chết. Trận đó sư đoàn 341 cuả tôi đã có hàng ngàn chiến sĩ trở thành liệt sĩ. Mảnh đất mà tôi đang đặt chân lên hôm nay từng thấm đẫm máu của không biết bao nhiêu con dân Việt cả từ hai phía, F341 của ta và F18 của VNCH. Một cái giá quá đắt cho ngày giải phóng.

Tôi dừng chân xúc động rất lâu trước mái tam quan cổng NTLS Trảng Bom rồi bước vào ngôi nhà nhỏ cuối bờ rào gặp người quản trang xin được tìm sơ đồ mộ chí và viếng người đồng đội năm xưa.

                        NTLS Trảng Bom nằm ngay bên đường QL số 1

Chị quản trang nhiệt tình pha trà mời tôi uống rồi đưa cho tôi một cuốn sổ khổ lớn bìa cứng đã cũ kĩ bên trong là danh sách 696 liệt sĩ. Đập ngay vào mắt tôi không phải là những cái tên liệt sĩ mà là những cột hàng dọc ghi tên đơn vị của liệt sĩ khi hi sinh: Có đến 2/3 số Lịệt sĩ chôn cất ở Nghĩa trang này là lính của F341. F341, F341...tôi đọc mà rợn cả người, ôi cái tên sư đoàn 341 của tôi.

           Bao nhiêu giọt nước mắt thân nhân Liệt sĩ đã rơi trên cuốn sổ giản dị này

                                                          Rất nhiều F341

Đây rồi. Hoàng Huy Tụng. Số thứ tự 450; sinh năm 1952. Cấp bậc: Chiến sĩ, B1 (trung đội 1), F341; Quê quán: Thanh Hóa (thiếu chữ ở làng Dừa, huyện Thọ Xuân); Hi sinh ngày 21 tháng 4 năm 1975 (sai mất ngày hi sinh: chỉ có thể là ngày 27 chứ không thể là ngày 21); Đối tượng: B (lính miền Bắc vào Nam chiến đấu gọi là đi B) ; Thời kì: M (chống Mỹ); khu mộ: B; Lô mộ: 1. Tôi đọc rất kĩ, ghi chép và chụp hình xong, chị quản trang hướng dẫn cho tôi mộ của Lịêt sĩ Tụng nằm ở dãy thứ 2 phía bên phải cổng đi vào.

Rất dễ xác định. Những ngôi mộ ốp đá hoa cương đen bóng, nằm thẳng tắp như những hàng quân khi duyệt binh.

Bia mộ rất đẹp. Có lẽ Trảng Bom là một trong những nơi mà NTLS có bia mộ sang trọng và đẹp nhất nước

Tôi run run thắp bó hương to, lửa cháy phần phật giữa trưa nắng miền Đông. Sau khi khấn vái trước hương hồn và vong linh Hoàng Huy Tụng, tôi chia đôi bó hương, một nửa cặm lên bát nhang mộ Tụng, nửa còn lại thắp đều cho hàng mấy chục ngôi mộ Lịệt sỹ khác là hàng xóm láng giềng trong cùng tổ dân phố với Tụng. Các bạn ơi, hãy ngàn đời yên nghỉ bên nhau nhé. Cầu mong cho hương hồn, vong linh Tụng và các bạn được siêu thoát.

                      Tôi thắp hương cho hết cả những hàng xóm láng giềng của Tụng

                                       

Tiếp đó, theo ý nguyện của Lê Quang Phương, tôi lấy bài thơ Quê anh ở làng Dừa của Phương viết tặng Tụng ra đọc cho Tụng nghe. Lần đầu tiên trong đời, tôi, một thầy giáo dạy văn hơn 35 năm đã từng hàng ngàn lần đọc thơ trước những lớp học có hàng trăm sinh viên, đã nghẹn ngào không đọc nổi một bài thơ khóc bạn của Phương. Có đoạn tôi phải đọc thầm như đang khấn thầm với Tụng. Nhất là đoạn:

Năm xưa chiến đấu sa trường

Tôi cùng anh nhớ quê hương nhớ nhà

Đạn bom mình đã vượt qua

Mấy lần thắng trận...

                            thế mà riêng anh!

Ba ngày nữa hết chiến tranh

Miền Nam giải phóng...

                             nhưng anh không về.

Đọc xong, tôi bật lửa đốt bài thơ trước mộ Tụng với hi vọng ở dưới đó Tụng sẽ đọc lại một cách đầy đủ và hiểu được nỗi lòng của những người đồng đội đang sống với Tụng.

      Quê anh ở làng Dừa của Lê Quang Phương tặng đồng đội, đồng hương Liệt sỹ Hoàng Huy Tụng

                                         Tụng ở dưới đó đọc lại cho kĩ nhé

                                        Mong Tụng ở dưới đó được chút ấm lòng

Đã 12 giờ trưa. Chính ngọ. Tôi bái biệt Tụng và 696 đồng đội năm xưa tại NTLS Trảng Bom để về lại Sài Gòn. 39 năm trước, sư đoàn 341 của tôi sau khi tiêu diệt xong chi khu quân sự Trảng Bom vào ngày 27 tháng 4, phải mất thêm 3 ngày nữa để đến trưa ngày 30 tháng Tư mới đặt chân vào được Sài Gòn. Nay thì chỉ mất 2 tiếng đồng hồ.

Hoàng Huy Tụng ơi, hãy an giấc ngàn thu. 

                    Đọc thơ Quê anh ở làng Dừa, chỉ cho một ngôi mộ Liệt sỹ nghe

   Những hàng quân Liệt sỹ thẳng tắp. Cái ba lô của tôi đặt trên mộ Hoàng Huy Tụng

                              Một mình tôi giữa một nghĩa trang vắng lặng .

                                   Trời Trảng Bom hôm nay xanh lạ lùng

P/S: Hình ảnh trong bài do một anh xe ôm chờ khách ở cổng Nghĩa trang. Tôi nhờ anh chụp giùm. Anh đã bấm đến 90 kiểu nhưng tôi chỉ chọn được từng này. Trưa nay nếu không gặp người xe ôm tốt bụng ấy thì tôi cũng không biết nhờ ai chụp.