Về lại Hà Tran

Quang Ngọc 

Hà Tran, thôn nhỏ nép bên bờ sông Kiến Giang, xã Mỹ Thủy, huyện Lệ Thủy, một miền quê nên thơ và yên bình ở ngay tuyến lửa Quảng Bình.

Khởi thủy chỉ là một đề xuất khẽ khàng “45 năm hãy về nguồn Hà Tran” trên FB của cựu binh C20 F341 Phạm Thanh Tùng (nguyên trưởng VP miền Trung Báo Tiền Phong tại Đà Nẵng) nhưng không ngờ lại lập tức trở thành cuộc thảo luận sôi nổi của hơn 60 thành viên của trang ĐỒNG ĐỘI CÙNG ĐƠN VỊ TRINH SÁT SƯ 341.

Để đến hôm nay, chúng tôi người thì từ Vũng Tàu, Sài Gòn ra, người thì từ Hà Nội, Thanh Hóa vào, người từ Nghệ An, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Huế, Quảng Trị quây quần cùng người Quảng Bình, háo hức về Hà Tran, một thôn nhỏ nép bên bờ sông Kiến Giang thuộc xã Mỹ Thủy, huyện Lệ Thủy.

Không thể hình dung ở ngay tuyến lửa Quảng Bình mà lại có một miền quê nên thơ và yên bình nhường ấy, từ chợ Tréo, trung tâm của huyện Lệ Thủy, cứ men theo dòng Kiến Giang “dạt dào tình quê” ngược lên qua Xuân Bồ, Mỹ Trạch, hoặc từ dốc 5 cô gái trên đường Hồ Chí Minh thả xuôi theo dòng Kiến Giang qua Bến Tiến, Yên Mã (có thế núi rất đẹp, nơi Quảng Bình chọn làm phần mộ cho đại tướng Võ Nguyên Giáp, nhưng đại tướng lại chọn Vũng Chùa) là đến Hà Tran, nơi chúng tôi cùng nhau ủ sức, ủ chí, ủ yêu thương trong 2 năm liền đợi ngày ra trận.

Không chỉ chúng tôi háo hức mà ngay cả những bọ, những mạ, những anh chị và các em Hà Tran cũng thao thức suốt đêm đợi chúng tôi mà thước đo không chỉ ở hàng mâm, hàng thúng bánh bột lọc, bánh xoài tú ụ, hội trường thôn lộng lẫy, ở đường đi lối lại phong quang sạch sẽ.

So với các đại lễ cấp nhà nước thì người Hà Tran đón chúng tôi chỉ kém hàng người cầm cờ hoa vẫy vẫy nhưng họ hơn hẳn ánh mắt, nụ cười.

Kia rồi, người phụ nữ nhỏ bé đang dáo dác mắt tìm kiếm đích thị là chị Nguyễn Thị Hương. 45 năm rồi người đàn bà này vẫn vậy.

Chiều ngày 27 tết Nhâm Tý 1972, chúng tôi từ Nam Đàn Nghệ An hành quân bộ vào đến Hà Tran và tôi cùng 4 đồng đội khác được về ở nhà chị, một ngôi nhà gỗ lợp ngói khang trang nhất xóm. Chị dẫn tôi về thăm lại nhà xưa, chỉ lên bàn thờ, anh Anh, chồng chị, đã lên ngồi trên ấy 5 năm rồi.

Lan, đứa con gái đầu của chị ngày ấy mới 4 tuổi nay đã là bà nội, trưởng thôn. Tại đây, 45 năm trước, lần đầu tiên tôi được ăn bánh xoài (một loại bánh bông lan nhưng nướng trong cái khuôn nhỏ có dạng trái xoài), cái bánh vào miệng tự nó tan ra chảy tuột vào dạ dày. Cha mẹ ơi, từ nhỏ mình mới biết trên đời này có loại bánh thơm ngon đến nhường đấy.

Nối tiếp nhà chị Hương qua mấy thửa ruông là cao điểm 30, nơi chúng tôi luyện tập đêm ngày bất kể mưa nắng. Dưới chân cao điểm, le te hàng cây mưng (lộc vừng). Bữa ấy chị Hương cho ăn món bánh tôm làm bằng bột lọc có con tôm nhỏ làm nhân cuốn với lá mưng non.

Đang ăn thì anh Anh đố “Đố các em câu ca dao sau đây thì hiểu như thế nào – Cá lẹp kẹp với lộc mưng, ông ăn một miếng mụ trừng mắt lên”, chúng tôi nhao nhao trả lời rằng đấy là món ngon.

Anh Anh tủm tỉm cười chỉ tay về chị Hương, chị nhẹ nhàng giải thích – Cá lẹp bắt được sau mùa sinh sản nên rất gầy và xương, lộc mưng thời điểm này bắt đầu nắng dữ nên cũng chát đắng.

Đây là món ăn chẳng ngon lành gì nhưng cực chẳng đã phải ăn vì đói giáp hạt (tháng 3). Món ăn như vầy mà khi đói vợ chồng vẫn giành nhau. Wow. Dân mình duy vật biện chứng và thực dụng còn hơn cả Hegel và Marx.

Đang huấn luyện thì được lệnh đi khe Bang (giáp Lào) chặt cây bứt tranh về làm doanh trại. Mới tới cửa rừng thì mình hâm hấp sốt, nghi bị sốt rét lệnh phải về ngay. Đồng đội đang ở cả trên rừng nên việc chăm mình chỉ có chị Hương. Cháo hành, khăn ướt, nồi xông đủ cả nhưng sốt vẫn hoàn sốt.

Ngày thứ 2 thì nặng thêm, ly bì, ăn vào cứ ói ra, đến tối thì chị Hương dứt khoát chèo thuyền đưa mình thẳng (vượt tuyến) sang viện 44, một bệnh viện tiền phương của Quân Khu mà không lên bệnh xá sư đoàn. Bị sốt rét thật.

Bệnh binh chủ yếu là sốt rét được điều trị trong các căn nhà hầm dưới tàng cây, lợp tranh, nửa nổi nửa chìm, mỗi căn có 4- 6 giường bệnh. Đêm trước, mình mê không biết nhưng sáng dậy thì thật kinh hãi khi thấy các hộ lý đang phun cồn khử trùng giường bên cạnh, thì ra có một chiến binh vừa ra đi vì lên cơn ác tính.

Phác đồ điều trị bệnh sốt rét cực kỳ đơn giản, sáng sáng chỉ việc nằm sấp, tụt quần, nhỏng mông lên, hộ lý vừa làm công việc chuẩn bị vừa thăm dò lỗ huyệt (tránh chạm phải mạch thần kinh mông) vừa nói chuyện huyên thuyên, nhằm lúc phân tâm là cắm phập lút cả kim vào.

Đau thấy bà nội, gồng người đến chảy nước mắt, trẹo cả hàm mà tiếng la hét cứ chực bật ra. Những khi ấy X, cô hộ lý hay thẹn quê Cẩm Giàng, Hải Hưng thường lấy đầu ngón tay gãi gãi lên vùng tiêm, cảm giác đau vơi đi phân nửa.

Một tuần, 2 tuần, rồi 3 tuần mình không đi được nữa vì 2 mông đã chai cứng, may sao sang tuần thứ 4, đúng 28 ngày, 21 phát tiêm Quinine thì xét nghiệm đã âm tính. Bệnh án xuất viện ghi rõ mình chỉ còn 44 kg, sút 20 kg và được đi nghỉ dưỡng 2 tuần để hồi phục nhưng chị Hương bảo cứ về Hà Tran để chị ấy chăm sẽ tốt hơn.

Đêm cuối, X. dìu mình ra bờ sông. Trăng non, gió nồm nam vờn nhẹ, sóng vàng sông Kiên mơn man. Mình run run nắm bàn tay mềm mại của X. muốn nói câu cám ơn nhưng không nên lời. Đang bối rối thì dưới sông có tiếng lách cách, anh chị Hương và mấy người nữa bơi thuyền sang đón mình.

II.

Chương trình tại Hà tran dự kiến từ 9 giờ nhưng mãi tới 11 giờ mới bắt đầu được. Người đến trễ nhất là hạ sỹ Lê Quang Phương (nguyên GĐ Trung tâm Giáo dục thường xuyên Thọ Xuân Thanh Hóa) Phương dến trễ vì mang theo 5 cây bưởi giống Luận Văn, đặc sản của Thọ Xuân vào trồng kỷ niệm. Phương là 1 trong 11 hiền triết chiến sỹ A thông tin, không là dân biển nhưng lúc nào cũng ồn ào, ăn to nói lớn sẵn sàng cãi nhau như mổ bò những chuyện chẳng đâu vào đâu, tỷ như gọi Võ Thuật hay Vũ Thuật, Lý Bạch đến đây thì liệu có ôm trăng mà nhảy xuông sông Kiên Giang không?…

Mỗi lần cãi nhau sắp gầm ghè thì mạ Tòng bao giờ cũng xuất hiện đúng lúc giúp hạ hỏa mấy cái đầu đang bốc. Câu thần chú mạ thường sử dụng là: - Mấy đứa bay nín đi để mạ đi luộc sắn nè. Phương ơi, Sáng ơi, Sơn ơi … các con ơi, sắn chín rồi.

Gia tài mạ Tòng chỉ có 2 chiếc nồi đất, một chiếc ấm đất và một chiếc niêu đồng và căn nhà lá thông thống, gian ngoài có cái phản gỗ đủ cho 4 chú bộ đội nằm ngang và khoảng trống để kê 2 cái sạp tre nữa làm giường cho 2 chú khác.

Phương có tướng mạo của Bùi Giáng, lúc nào gặp cũng thấy hắn chắp tay sau đít, mặt hơi cúi xuống, đi lại vòng tới vòng lui, miệng lẩm bẩm cái gì đó. Hắn viết bất cứ lúc nào có thể nhưng nhiều nhất là vào buổi tối, 9h tối, 1 hồi kẻng báo chuẩn bị đi ngủ, 9h30 lại 1 hồi, tất cả đều phải trong mùng, sau đó A trưởng hoặc B phó đi kiểm tra khi đã chắc chắn các chiến binh đã yên giấc mới thôi, vậy mà hắn vẫn viết được, nằm viết trong bóng tối quây mùng, chữ như gà mạ, đè lên nhau.

A thông tin thường xuyên bị hắn tra tấn bằng cách nghe thơ văn mà hắn vừa sáng tác, vẫn chưa vừa lòng, hắn lang thang ra gặp bất cứ ai đều bị hắn đè ra nghe thơ, nhiều nhất là những bài thơ về tình yêu mà hắn tưởng tượng ra.

Huấn luyện nhiều, dãi dầu lắm, quần áo phơi chưa khô đã mặc mà mỗi năm chỉ có 2 bộ nên phần lớn vào cuối năm là bộ đội đều mặc quần áo rách, quần áo vá. Phương có sáng kiến được cả tiểu đội áp dụng là cắt ngang ống quần đoạn trên gối lộn trước ra sau. Lộn ống quần rồi sang ống áo nhưng đến chiếc quần đùi thì đành bó tay.

Đã có lần Phương cãi lệnh không chịu đi rừng với lý do không có quần đùi, mà không có quần đùi phải mặc quần dài thì rất nguy hiểm khi vượt thác. Cả đại đội chỉ mỗi mình Phương biết cánh bè, chạy bè. Với chiếc quần đùi mới tinh sắm cho thằng cháu mà chưa kịp trao, mạ Tòng cứu thua cho cả 2, Phương cám ơn mạ Tòng và vui vẻ lên rừng.

Không hiểu sao chuyện trong nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã tường, trước đây thuyền của các o Liên Thủy, Mai Thủy đi lấy củi trên rừng theo dòng Kiến Giang xuôi về thường đi sát lạch bên C20 rồi cất tiếng hò đối đáp với mấy chàng lính C20 đang tắm, nhưng giờ họ lại bẻ lái sang bờ bên kia và cất tiếng hò: Ơ hơ ơ …Sông Kiên Giang nước xanh trong chi mà trong cả mấy tầng … là hò là dô. Ơ … Ơ … chứ mà để cho mấy eng bộ đội … ơ… ơ không có quần lặn bơi. Là hò là khoan…. Không quần anh hãy lặn cho sâu … là hò là dô … Lặn sâu mà em vẫn chộ … là hò là dô, là khoan hò khoan…

Cựu binh, nhà thơ Lê Quang Phương (thứ 2 từ trái qua) và tác giả tại cuộc gặp gỡ Về nguồn Hà Tran, 22/12/2018

III.

Mặc dù chỉ có 11 người nhưng A thông tin góp cho đại đôi nhiều nhà văn, nhà thơ nhất, không kể Lê Quang Phương, nhà thơ từng được đại đội nghiễm nhiên thừa nhận từ 45 năm trước, còn có Hà Tùng Sơn nguyên cán bộ giảng dạy môn Văn học Trung Quốc Đại học Quy Nhơn, nhà thơ Lê Sơn (nguyên cán bộ ban Tuyên Giáo Thanh Hóa),nhà thơ Lê Ngọc Sáng, nguyên giáo viên trường THPT Đông Vệ Thanh Hóa. Sáng từng đi diễn tập cùng mình trong đợt tổng kiểm tra tác chiến toàn sư đoàn Thu Đông 1974.

Trước đó mình từng đại diện cho C20 dự hội thao toàn Quân Khu đoạt giải nhì nên rất được tin tưởng. Thiếu tá Nghinh, trưởng ban 2 sư đoàn gọi mình lên.

“Bây giờ các đồng chí có nhiệm vụ lồm quân xeng. Một đại đội địch đã vươt sông Bến Hải. chiếm căn cứ 62 làm đài quan sát thực hiện ý đồ thọc sâu đánh chiếm Quảng Bình”.

Đại đội ấy thực ra chỉ 5 người, gồm 3 trinh sát và 2 thông tin. Cao điểm 62 ở cạnh đường tàu thuộc xã Thái Thủy, mình được cử làm “đại đội trưởng”, 2 thông tin có Sáng (và ai nữa không nhớ) mang theo 1 máy PC 105.

Hàng ngày bọn mình có nhiệm vụ đi đi lại lại, thỉnh thoảng lại đốt một đống khói nhỏ, còn thông tin thì cứ 1 giờ lên sóng một phiên gọi vu vơ “1,2,3,4,5,6,7,8,9,0,9,8,7,6,5,4,3,2,1. Bến Hải gọi Đông Hà 01,01,01 nghe rõ trả lời.”, … cũng có lúc cao hứng “Thái Thủy gọi Xuân Thủy. Vi ai (Vy, tên một cô gái xinh đẹp của Hà Tran) nghe rõ trả lời”.

Sau tiếng o o, bỗng có tiếng cười khúc khích, hình như tiếng của Hà Tùng Sơn (nguyên giảng viên đại học Quy Nhơn) đang làm đài quan sát cho quân đỏ.

Hôm hành quân đến cao điểm 62, khi đi qua cầu đường sắt, phát hiện ra con cá tràu đang lửng lơ tìm bạn, mình lấy AK đòm một phát, con cá ngửa bụng. Sáng bỏ máy xuống mò, con cá quẫy một phát rồi mất dạng, cứ tiếc mãi.

Từ trên đỉnh 62, mình lia ống nhòm, phía Vĩnh Linh có một thôn nép bên hồ xem ra có vẻ trù phú, có bóng vài ba sơn nữ làm cỏ sắn. Trong ánh chiều tà lòng bỗng ngân lên “Sơn nữ ơi, lòng ta như cánh chim chiều”.

Sáng đóng máy rủ thêm đồng đội, báo cáo nghe rõ to – Đi bắn cá đền nhé. Mình nhìn theo, qua ống nhòm hai đồng đội phăm phăm xuống núi, mặt tươi đến đáng ngờ. Quái. Đi bắn cá gì mà lại không mang súng nhỉ.

Tình hình chiến sự vẫn im ắng. Đài phát thanh cả 2 miền Bắc Nam vẫn giọng điệu tố cáo nhau vi phạm Hiệp định Paris. Sau hội thao sư đoàn, chương trình huấn luyện C20 quay về “ Nghiêm. Đi đều … bước, 1,2 có lạt không lạt”.

Sư trưởng xuống thăm. Đại tá Trần Văn Trân, tù binh được Sài Gòn trao trả nhầm, từng là ai-đồ của cán binh C20 nên ai cũng háo hức. Từ sáng, 10 tiểu đội tập hợp vuông thành sắc cạnh trước nhà BCH đại đội chờ.

Sau lễ đón tiếp theo nghi thức nhà binh long trọng đến không ngờ, đại tá đi một vòng, ghé thăm nhà B3, xuống hố xí, vòng lên nhà ăn, rồi vào hội trường. Sư trưởng là người cởi mở, vui tính không đăm đăm như mặt mấy ông làm công tác chính trị. -Chúng ta sẽ đi sâu, đi lâu vì thế phải chuẩn bị thật tốt, ngoài tư tưởng thông suốt, nhuần nhuyễn kỹ chiến thuật thì phải có sức khỏe.

Ông nắm chặt tay giơ cao – Ai làm được Trần Quốc Tuấn? Không có cánh tay nào giơ lên. Sơn bệu (nguyên cán bộ tuyên giáo Thanh Hóa) mặt sắt, to cao nhất bọn, ngồi hàng dưới cùng được mời đứng dậy - Đồng chí có làm được không? Sơn bệu nhanh trí – Dạ em làm được nhưng đây không có cam ạ. 

Muốn khỏe phải ăn no. Đột nhiên ông chuyển qua hỏi C trưởng - ở đây các đồng chí có được ăn ngon, ăn no không? Không chờ câu trả lời, sư trưởng tiếp -có thể ăn chưa ngon nhưng trước hết phải no, no như thế này, ông vỗ bụng bình bịch ra dáng Nguyễn Công Trứ bất cầu bão.

- Chưa no, phải độn thêm bổi. Thiếu rau ư, ông chỉ ra bờ rào cây sắn ngăn cách hội trường với vườn nhà thầy giáo cấp 1, đêm đêm được các chàng tưới tắm nên lá xanh đen – Rau đấy, hái lá non, luộc lên, vắt bỏ nước, vẹc đũa mỡ xào lên, thơm nghẹt mũi. Ở chiến trường mà có hàng sắn như thế này thì quý lắm; -Sắp ra trận bắn nhau rồi mà tại sao ta lại tập nghiêm nghỉ, đi đều? Cả hội trường ngớ ra.

Đúng lúc ấy, Đỗ Xuân Ngôn (liệt sỹ, hy sinh trong trận Định Quán) thò tay ra trước nhéo một cái rõ đau vào hông Hà Tùng Sơn, giật mình HTS quay lại thì sư trưởng chỉ luôn vào hắn – Đồng chí. Xin mời đồng chí trả lời. Bất đắc dĩ HTS phải lập cập đứng dậy, ấp a ấp úng. Sư trưởng cười, cả hội trường cười theo.

Sau chuyến thăm của sư trưởng, C20 được tổ chức lại, non nửa được tăng cường cho C20 của 3 trung đoàn chuẩn bị cho trận quyết chiến cuối cùng vào Sài Gòn - Gia Định.

Cuối tháng 12/1974, tôi cùng Trần Nga, Đinh Trọng Ngân (đã hy sinh) vác ba lô về C20 Trụng đoàn 266. Mùng 4 tết Ất Mão (14/2/1975) sư đoàn làm lễ xuất quân tại một trảng đất cạnh đường quốc lộ 15, vượt Trường Sơn thẳng tiến vào Phước Long (Bình Phước hiện nay) trên 570 chiếc xe quân sự mới cáu cạnh.

Tạm biệt nhé, xóm nhỏ Hà Tran.

QN

Rượu sim Thọ Xuân

Sáng đang túc tắc trên đường CMT8 thì Lê Quang Phương gọi: Mi đến ngay số nhà… Hoàng Hoa Thám phường 2 Tân Bình lấy rượu sim về uống nhé. Tao gửi theo xe đò vô cho mi với thằng Ngọc 30 kí sim đấy.

Tôi có nghe nhầm không đấy. 30 kí.

Phương ở Thọ Xuân, Thanh Hóa nơi có rất nhiều sim ngon và nổi tiếng về rượu sim. Sim Phú Quốc ồn ào thế thôi chứ phải gọi sim Thọ Xuân bằng cụ cả về số lượng lẫn chất lượng. Uống một mình chắc cũng thấy cực thân nên năm nào nó cũng gửi vô cho tôi với Quang Ngọc vài thẩu. Năm ngoái thằng Ngọc cũng đã phải phi lên bến xe Ngã Tư Ga mang về 3 thẩu. Năm nay là 6 thẩu với 30 kí.

Huống chi LQP lại đang kinh doanh cây sim rừng. Hắn bỏ tiền ra thuê công nhân đào sim hoang dại mọc khắp rừng Lam Kinh chất lên xe chở đi bán cho mấy tay có biệt thự, trang trại trong Nam ngoài Bắc kiếm bộn tiền. Là tôi biết thế chứ hắn cũng không khai vì thằng ni làm ăn trốn thuế.

Chiều 5 giờ tan trường. Tôi ghé địa chỉ nhà xe đò ở Hoàng Hoa Thám thì thấy chất ở góc nhà 6 thẩu rượu sim mới ủ đường thẩu nào thẩu nấy to như cột nhà cái.

Nó dặn tôi đậy thật kín cất vô chỗ tối và mát khoảng 30 ngày, sau đó cho vô tủ lạnh lên men là chúng mày uống nhức răng luôn. Đi đâu về rót ra li, đập đá vụn vô uống đúng nhức răng thiệt.

Và tôi uống cả năm nay chưa hết 1 thẩu. Khộ.

Kỉ niệm với mì ăn liền

Lần đầu tiên tôi được ăn mì ăn liền là vào ngày 1/5/1975. Trước đó 1 ngày sư đoàn 341 chúng tôi vào tiếp quản Sài Gòn, chiều tối hôm đó, 30/4/75, C20 của chúng tôi cùng các đơn vị của sư đoàn bộ về đóng trong một cơ quan của quân đội SG. Hình như đó là Phủ Tổng công vụ. Khu này có rất nhiều cây cổ thụ xanh tươi với những căn nhà trệt to dài. Đêm đầu tiên ở TP Sài Gòn hoa lệ lúc đó chỉ có 2 triệu dân chứ không phải 12 triệu như bây giờ, chúng tôi tối hôm đó đầu gối lên ba lô súng vẫn sẵn sàng bên mình nằm ngủ dọc theo hành lang rộng thênh thang của những dãy nhà trệt. Gió thổi mát hơn quạt hầu. Cả một ngày hành quân đi lại nhộn nhạo trong thành phố SG vừa tiếp quản, người mệt bã cả ra nên chúng tôi ngủ say như chết để bù lại cho những ngày chiến tranh mới vừa chấm dứt chỉ mấy tiếng đồng hồ trước đó.

Sáng hôm sau thức dậy khi ánh nắng mặt trời chiếu tỏa trên những rặng cây, tôi được ai đó phát cho một gói mì to hơn bàn tay. Đó là gói mì ăn liền mang nhãn hiệu MILIKET, ngòai bì có hình 2 con tôm châu đầu vào nhau vì thế mà gọi là mì 2 tôm hoặc gọi vắn tắt là mì tôm. Gói mì 2 tôm lúc đó giấy đen như giấy xi măng nhưng mở ra thì có mùi thơm ngát.

Tôi lấy cái ca inox Mĩ chiến lợi phẩm cho gói mì vô rồi đi kiếm nước sôi dội ngập ca mì. Khói thơm bốc lên ngào ngạt. 5 phút sau đã ăn xong. Ca mì tôm đầu đời ngon đến mức khi nó đã tuột hết vô bụng tôi vẫn còn thèm thuồng. Người tỉnh táo hẳn ra như vừa được tiêm một liều thuốc bổ. Tôi ngồi ngẩn ra ngẫm nghĩ: bọn đế quốc thực dân Mĩ Ngụy này khôn ăn thật. Trong lúc chúng nó sung sướng như thế thì lính ta dãi dầu cơm vắt với mưa dầm. Ai nói CNTB là dãy chết nhỉ.

Vô tiếp quản Thành phố được mấy ngày thì tôi được cử về Lữ Gia quận 11 gần chỗ trường đua Phú Thọ bây giờ làm công tác quân quản. Tôi đi với Trương Ngọc Kim và 5 người nữa. Vừa về đến nơi được mấy ngày thì tôi lăn đùng ra sốt rét. Sốt đến mức chỉ ngửi thấy mùi cơm cháo là tôi đã muốn nôn và đắp mấy cái mền cũng vẫn lạnh. Hàng ngày chỉ uống nước đá. Sốt quá nên tôi được cho về lại đơn vị khi đó đóng ở Tô Hiến Thành quận 10 để điều trị.

Khoảng nửa tháng thì hết sốt. Tôi vẫn nhớ cái buổi sáng hết sốt y tá đại đội Phạm Tấn Anh làm cho tôi một ca mì tôm. Bưng ca mì lên chưa kịp nhìn tôi đã cho hết ngay vô bụng mà không kịp nhai. Tại lúc đó tôi cảm giác rất đói. Phạm Tấn Anh ngồi nhìn tôi ăn thấy tội quá hắn chạy đi làm thêm ca mì nữa. Tôi lại cho tuột hết ngay vào bụng. Hắn cười nói với giọng Nghi Lộc: Rứa là mi khỏe rồi, chừ nằm nghỉ đi, chút tau lấy cơm cho ăn.

Trưa hôm đó y tá Phạm Tấn Anh bưng vô cho tôi nguyên một mâm cơm với thức ăn đựng đầy trên một cái đĩa quân dụng Mĩ có nhiều ngăn. Hắn nói đây là suất cơm của 6 người tau bưng vô mi ăn hết bao nhiêu thì ăn. Mi ăn đi cho khọe. Mắt tôi sáng lên khi PTA đặt mâm cơm ngay trên giường. Tôi đã ăn ngốn ngấu hết cả mâm cơm ấy. Người Y tá đại đội Phạm Tấn Anh im lặng ngồi nhìn tôi ăn từ đầu đến cuối. Tôi ăn xong hắn nở nụ cười: Đúng là ăn giả bữa. Mừng cho mi hết sốt. Chưa bao giờ tôi thấy thằng PTA y tá đại đội tốt và hiền lành như thế. Chẳng trách mà sau này khi tôi đã xuất ngũ trở về trường cũ, đơn vị được nâng lên cấp tiểu đoàn gọi là D20 sang CPC đánh nhau với quân Pol Pot thì PTA được thăng chức lên làm chính trị viên của một trong ba đại đội của D20. Năm ngoái tôi và Nguyễn Trung Ngọc về Cửa Hội ghé thăm nhà Phạm Tấn Anh hắn gọi hết vợ con ra tiếp và xúc động giới thiệu đồng đội cũ rất nhiệt tình, hắn còn bưng cả hũ rượu ngâm nhung hươu ra bắt tôi với NTN uống hết chén này sang chén khác.

Sau trận sốt rét nhớ đời đó, tôi không quay lại Lữ Gia nữa mà được cấp trên điều về làm quân quản ở phường Hiền Vương quận 3. Con đường mang tên Hiền Vương năm ấy bây giờ là đường Võ Thị Sáu.

Tháng 12 năm 1975, tôi trở lại trường ĐHSP Vinh học tiếp thì một hôm ba tôi từ QB đi công tác Hà Nội ghé vô kí túc xá (mà thực ra là cái lán tranh tre nứa lá) thăm. Mỗi phòng khi đó có 4 cái giường tầng với 8 thằng SV đực rựa. Quà ba tôi cho là một thùng mì tôm MILIKET với 5 gói thuốc lá Tam Thanh. Ngồi nói chuyện một lúc tôi tiễn ba ra xe rồi lại đứng nói chuyện mấy câu với chú lái xe. Khi quay vô phòng đã thấy mỗi tên một gói mì tôm nhai rau ráu. Chỉ nghe tiếng chúng nó ăn mà tôi đã chảy cả nước miếng, tôi cũng phải lấy một gói bóc ngay ra ăn và cũng nhai rau ráu. Ngon ơi là ngon. Mì tôm rất ngon và càng ngon khi đói.

Thỉnh thoảng buối tối ngồi xem phim Hàn, thấy trên phim có mấy cảnh diễn viên nam thanh nữ tú ăn mì, nhìn chúng nó ăn mì mà phát thèm. Thế là tôi phải chạy xuống bếp làm ngay gói mì. Và khi đó tô mì ăn liền rất chi là ngon. Tôi cho rằng bọn đạo diễn các phim truyền hình Hàn Quốc ăn rất đậm tiền của các hãng sản xuất mì ăn liền, sau đó mới đến ăn tiền của các hãng mĩ phẩm như son môi, thuốc nhuộm tóc.v.v.

Mì ăn liền A On với sợi mì ngon độc đáo 

Cho đến bây giờ sau 45 năm kể từ cái lần được ăn gói mì 2 tôm đầu tiên ấy, mì ăn liền vẫn gắn bó với tôi. Trong nhà tôi khi nào cũng có một thùng mì ăn liền. Gần hết là phải ra siêu thị mua bổ sung ngay. Có điều bây giờ tôi ít ăn mì 2 tôm MILIKET có giấy đen thui thui như giấy xi măng mặc dù loại mì này vẫn bán đầy trong siêu thị và vẫn có nhiều người hâm mộ nó, mà tôi chuyển sang ăn mì A One. Loại mì này có sợi ngon thuộc loại độc đáo. các bạn nhìn kĩ trên bao bì sẽ thấy dòng chữ đó: Sợi mì ngon độc đáo . Còn độc đáo như thế nào thì khi ăn các bạn sẽ cảm nhận.

Sáng nay chủ nhật, ngủ đến 7giờ. Thức dậy tôi lại mì ăn liền A On với sợi mì ngon độc đáo có trộn thêm rau muống và ăn kèm với măng đắng Tây Bắc.

Ở đời, cái gì vui mới làm. Cái gì thích mới chơi. Cái gì khoái mới ăn. Đó cũng là hạnh phúc vậy.

   

Ngu gì làm người tốt

Mấy năm trước tôi phải lên tận cơ sở 3 của ĐHVH mãi trên phường Thạnh Xuân quận 12 để lên lớp cho SV văn 2. Mỗi buổi dạy một lèo 5 tiết nên đến tiết cuối là tôi đuối.

Hôm đó thấy đám SV cũng oải rồi nên tôi dành hẳn tiết 5 để phân tích tp Tây du kí với hi vọng chúng nó sẽ chăm chú hơn khi nghe đến những Tôn Ngộ Không, Trư bát Giới.

Mỗi lần lên lớp đám học trò quỉ tha ma bắt ở dưới làm gì tôi biết hết. Đứa thì chơi game, đứa thì chát chít với bạn bè, có đứa thậm chí đang nắm tay mò mẫm bạn gái dưới gầm bàn... tôi thì cũng từ chúng nó mà ra. Không biết mới lạ.

Đang nói đến đoạn nào nhỉ. Những bài học rút ra từ tiểu thuyết Tây du kí. Tôi phân tích tp theo kiểu nêu vấn đề: Tại sao thằng Tôn Ngộ Không với 72 phép thần thông biến hóa giỏi giang thế lại chịu để cho tay Đường Tam Tạng ngu ngơ lãnh đạo. Lâu lâu nổi điên lên nó còn niệm thần chú cho vòng kim cô thít chặt vào đầu đau điếng. Phải chăng đám lãnh đạo thường là những thằng ngu còn những thằng giỏi chuyên môn thì suốt đời làm lính. Hay là dù ngu nhưng vì có tài quản lí nên nó được làm lãnh đạo. Hay là cứ như thằng Trư Bát Giới cho sướng. Thích được ăn ngon, thích ngắm gái đẹp. Thấy gái là mắt sáng rỡ lên như đèn pha ô tô, mắt híp cả lại, hở ra là đã ngáy khò khò.

Đến đó thì bỏ lửng một câu hỏi cho đám SV trả lời: Nếu được chọn làm một trong 4 nhân vật của thầy trò Đường Tăng, Tôn Ngộ Không, Trư Bát Giới và Sa Tăng thì các anh chị sẽ chọn nhân vật nào.

Cả lớp râm ran hẳn lên.

Thưa thầy em Tôn Ngộ Không. Thưa thầy em Đường Tăng. Thưa thầy em Trư Bát Giới… Loạn xà ngầu cả lên. Mỗi nhân vật Sa Tăng không ai chọn. Mờ nhạt quá mà. Với đôi bồ gánh nặng trên vai và luôn đi chặn hậu; cần cù, chịu khó, nhẫn nại, không nhiều lời và chỉ biết có hành động; gánh hết khó khăn cho cả đoàn, Sa Tăng là một người tốt. Nhưng sự đời bất công, ở đâu và bao giờ cũng vậy, người tốt thường mờ nhạt và thiệt thòi nếu không nói là bất hạnh. Ngu gì làm người tốt.
Những bài học cuộc đời từ Tây du kí đấy chứ đâu.

Đúng lúc đó tôi chợt thấy chán ngán tất cả và nhìn qua khung cửa. Bầu trời Thạnh Xuân đang đầy nắng và xanh ngăn ngắt. Bên dưới là một công viên nhỏ như mũi tàu với bãi cỏ xanh rì. Giá lúc này mà có được phép đằng vân của lão Tôn để bay xuống bãi cỏ ngủ một giấc cho sướng.

Tôi 21 tuổi của 45 năm trước, ngày 15/5/1975 tại SG... 

...và bây giờ

Mì măng đắng

Sáng thức dậy tôi phải nằm ngẫm nghĩ mất 15’ xem hôm nay sẽ ăn mì với gì. Trộn rau muống nhàm rồi, luộc trứng ăn kèm cũng chán rồi, thịt bò thái mỏng càng nhảm nhí. Sực nhớ ra hũ măng đắng muối hôm bữa Quang Ngọc Nguyễn cho chưa đụng đến.

Tuần trước tôi có chút việc lên Phú Nhuận nên ghé qua Gò Vấp trao cho Nguyễn Quang Ngọc cuốn Từ DKG đến DĐL tập 3 để hắn đọc đúng dịp kỉ niệm 45 năm ngày chúng tôi đặt chân vô SG để được SG giải phóng. Nó và tôi hẹn gặp nhau dưới sảnh CC Hà Đô chứ không lên nhà vì trong quy định cách li XH có điều khoản không được qua lại nhà nhau.

2 thằng tôi gặp nhau như 2 nhà hoạt động tình báo chuyên nghiệp. Khẩu trang bịt kín mít. Tôi lặng lẽ đưa nó cuốn sách còn nó lặng lẽ trao tôi 1 túi to xoài Thái hái giữa rừng ĐăkLak kèm 1 hũ măng đắng muối.
Măng đắng là món đặc sản hiếm hoi mà ai lên Tây Bắc cũng nhất định phải thưởng thức và mua về làm quà. Hôm Tết VC nhà Ngọc Nga lên tận Tây Bắc mua về nên mới có cho tôi.

Hũ măng đắng muối Tây Bắc vừa mặn mòi vừa cay đắng nhưng do không ăn cay được nên tôi lấy nước đun sôi để nguội rửa sạch ớt và cho bớt mặn mới bỏ vô ăn với tô mì.

Ăn miếng mì kèm miếng măng đắng muối giòn tan, sậm sựt lại beo béo, ngai ngái tan chảy chầm chậm trong miệng vừa ăn vừa ngẫm nghĩ về sự kì diệu của cuộc sống và thiên nhiên; hồn tôi như bị ngấm cái dư vị đăng đắng, ngọt ngọt lắng đọng cả cái hoang dã, thâm sâu của núi rừng Sơn La, Lai Châu, Điện Biên...

Cứ nghĩ mình đang ngồi giữa SG trong mùa dịch dã covid mà được thưởng thức miếng măng đắng hái tận núi rừng Tây Bắc xa xôi thấy thật sung sướng.

Đất SG giờ này chỉ có nhà NQN và HTS có măng đắng và biết thế nào là vị ngon của măng đắng muối. Lại thấy thêm niềm kiêu hãnh.

Chuyện không tào lao với anh Huỳnh Hiến

Bây giờ thì anh Huỳnh Hiến, nhà báo, đạo diễn truyền hình Huỳnh Hiến đã về với tổ tiên được 2 năm rồi nhưng tôi vẫn nhớ như in lần đầu tiên gặp anh.

Năm 1988 tôi chuyển nghề từ ĐHSP QN sang làm Đài TH QN (ngày đó trực thuộc Bộ Thông tin) ở một cái phòng có cái tên khá dài là Phòng BT Chương trình, Thể hiện và Tư liệu. Mới qua vài tháng chân ướt chân ráo chưa quen việc thì ông TP một người hiền lành và tốt bụng lại rất có kinh nghiệm làm TH do sức khỏe kém nên xin nghỉ hưu sớm 2 năm, lãnh đạo đài giao cái ghế của ông để lại cho tôi. Công việc ở phòng này rậm rạp như cháo tấm khiến tôi mừng thì ít mà lo thì nhiều. và như một định mệnh, tôi ngồi ở cái ghế TP ấy cho đến ngày cũng xin nghỉ hưu trước tuổi (năm 2010) suốt 22 năm trời. Có lẽ ở BĐ không có ai ngồi 1 ghế TP lâu như tôi.

Một hôm tôi đang cặm cụi xem bài thì anh Huỳnh Hiến ở bên phòng Văn nghệ ghé vô: Chào anh Sơn. Dạ, em chào anh HH.

Trước đó anh em đã chạm mặt nhau nhiều lần nhưng chưa có dịp nào nói chuyện với nhau. Hôm nay anh chủ động vô phòng, tôi biết là sẽ có một cuộc làm quen thực sự. Anh HH quê Tây Sơn BĐ, là dân miền Nam tập kết ra Bắc. Anh hơn tôi 16 tuổi. Khi đó tôi 34 tuổi còn anh đã 50. Anh học ĐH Tổng hợp văn HN, ra làm phóng viên Đài Tiếng nói VN. Sau giải phóng 30/4 anh chuyển từ HN về quê làm ở Đài THQN. Ban đầu người ta cũng giao cho anh phụ trách cái phòng mà tôi đang phụ trách đây nhưng anh nói anh thích làm mảng văn nghệ hơn, đó là công việc biên tập và đạo diễn, sản xuất các chương trình như ca nhạc, thơ, sân khấu... nên anh chuyển về phòng Văn nghệ với vai trò đạo diễn các chương trình văn nghệ. Tuy nhiên cái tôi biết vì sao anh không nhận làm TP BTCT là do anh không phải đảng viên. Dù là gia đình có truyền thống CM được tập kết ra Bắc ăn học đầy đủ, hiểu biết rộng, sống đàng hoàng, có trách nhiệm với tất cả nhưng đến ngày nghỉ hưu anh vẫn không là đảng viên. Đó cũng là điều làm tôi kính nể anh.

Gặp lại anh Huỳnh Hiến, Quy Nhơn, 2015. Ảnh do Trang Sắc chụp

Phòng làm việc của tôi khi đó chật hẹp nhưng có bộ xa lông gỗ cũ kĩ của Đài TH Quy Nhơn “ngụy” từ trước giải phóng để lại (Đài THQN ra đời từ 1972). Vừa ngồi xuống ghế anh Hiến đã hỏi tôi ngay một câu: Này anh S, cách mạng nghĩa là gì. Tôi biết là anh thử tôi. Bởi đây là một câu hỏi mà ai cũng nghĩ là mình sẽ biết nhưng khi cần trả lời một cách đích xác CM nghĩa là gì thì thường nói vòng vo, chung chung tưởng đúng mà trật lất. Nhiều người vẫn lầm tưởng cách mạng là đội quân tự nhận mình là cách mạng vừa tiến hành cuộc lật đổ ở Sài Gòn và toàn miền Nam.

Tôi chậm rãi: Hiểu theo nghĩa triết học thì CM có nghĩa là thay đổi cái cũ bằng một cái mới tiến bộ hơn.

Lúc đó anh mới bắt tay tôi.

Vậy theo HTS thì chế độ ngày nay có tiến bộ hơn chế độ gọi là ngụy đã qua không.

Lại một câu hỏi khó. Những năm 80, 90 ngày đó đang là đỉnh cao của thời bao cấp, ai cũng đói ăn và thiếu mặc. Mặt ai cũng bạc cả ra vì đói. Nhiều lúc tôi nghĩ CNXH mà thế này thì thà chết còn hơn. Tuy nhiên tôi chỉ dám trả lời anh: Xét về phương diện vật chất thì chế độ này thua xa. Về tinh thần thì em chưa phát biểu.

Anh lại hỏi tôi: Vậy theo HTS thì vì sao Mĩ thua VN. Đây cũng là vấn đề mà tôi từng ngẫm nghĩ nhiều, dù là người lính từng tham gia giải phóng SG nhưng tôi không nghĩ như đài báo ta tuyên truyền mà tôi có cách nghĩ khác.
Tôi trả lời câu hỏi của anh: Năm 1975 trên chiến trường miền Nam VN không còn bóng dáng một người lính Mĩ nào thì không thể nói Mĩ thua VN. Vì thế chỉ có thế nói quân đội Sài Gòn thua quân đội Bắc Việt. Chính phủ Mĩ trước đó 2 năm (1973) đã rút hết quân về nước để bảo toàn tính mạng cho những người lính của họ. Bởi với người Mĩ, sinh mạng con người là trên hết. Họ không trả giá đắt là đổi mạng sống của những người lính để lấy chiến thắng với đối phương. Đó là thứ triết lí của con người văn minh trong một xã hội có tính nhân bản. Nó không theo kiểu thà hi sinh tất cả...

Hi sinh tất cả nghĩa là đã chết hết thì những thứ còn lại như độc lập tự do có để làm gì. Với cái chết và sau cái chết của con người tất cả đều vô nghĩa.

Với một đối phương đánh chết bỏ, liều mình như chẳng có như thế, người Mĩ đã rút lui để bảo toàn tính mạng dù mang tiếng thất bại. Đó là thất bại của con người văn minh để giữ lấy tính nhân bản. Cũng vì thế mà trong chiến tranh, khi bị quân đối phương bắt, những sĩ quan và binh lính phương Tây nói chung và quân đội Mĩ nói riêng được phép đầu hàng, khai báo để bảo toàn tính mạng. Không ai nói họ là hèn nhát. Họ không bị khép vào tội phản bội tổ quốc và khi được đối phương trao trả vẫn được trọng dụng, không ít người Mĩ từng bị giam giữ ở nhà tù Hỏa Lò Hà Nội sau đó vẫn trở thành tổng thống, thượng nghị sĩ, bộ trưởng. Trường hợp bộ trưởng ngoại giao Mỹ John Kerry là một người như thế.

Ông anh Huỳnh Hiến tâm đắc gật gù. Mái tóc bạc trắng như cước rung rung. Anh em tôi chơi với nhau cho đến ngày anh ra đi.

Tôi thích bí đỏ nấu lạc

Thỉnh thoảng tôi đăng kí xuống bếp nấu cơm. Tỉ lệ nấu ăn trong năm của tôi ở khoảng 5%. Khi tôi vô bếp bữa cơm sẽ rất đơn giản và mọi người (mà thực ra chỉ có 2 vc già trong nhà) sẽ được ăn món dễ nấu nhất và đó là món mà tôi thích.

Món bí đỏ nấu đậu lạc.

Bí đỏ nấu lạc có lẽ là món ăn dễ nấu nhất, ai cũng nấu được và ăn ngon miệng lại rất bổ dưỡng.

Bí đỏ hồ lô. Quầy rau nào ngoài chợ cũng có bán. Nhớ mua quả trơn tru, chín hồng và đều.

Theo các nhà dinh dưỡng học, bí đỏ có ít nhất 8 tác dụng:
1.Tốt cho xương và mắt; 2. Giúp giảm cân; 3. Có lợi cho tim mạch; 4. Tốt cho sự phát triển não bộ; 5. Tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể; 6. Phòng ngừa tiểu đường; 7. Tẩy giun; 8. Ngăn ngừa ung thư.

Bí đỏ ngon nhất là loại bí đỏ hồ lô, bí này dẻo và ngọt. Khi nấu với lạc nguyên hạt sẽ thêm vị bùi và béo. Bí đỏ hồ lô rất rẻ và dễ mua, hàng rau nào ngoài chợ cũng có.

Lạc phải luộc trước khoảng 15p cho chín sau đó chắt hết nước, bỏ bí vào đổ nước lã xâm xấp vô nấu. Bí sôi khoảng 15p là chín.

Bí đỏ chọn những quả chín đều, cân đối mua về để dành trong nhà cả tháng vẫn không hư hại gì. Khi nấu rửa sạch, bổ thành từng thanh rồi gọt vỏ, sau khi gọt vỏ bạn không cần rửa lại vì sẽ giảm mất vị ngọt của bí. Thái thành những miếng vuông vắn ăn vừa 1 miếng khi bỏ vô miệng. Tuy nhiên trước hết phải luộc lạc. Vì lạc lâu chín hơn bí và khi luộc sẽ thải ra vị chát từ lớp vỏ lụa của hạt lạc. Luộc khoảng 15 phút, chắt hết nước luộc đổ đi, cho bí vào, đổ nước lã xâm xấp nấu khoảng 15 phút là chín. Nhớ không nấu nhừ quá khiến bí nhão nhoét ăn mất ngon. Phải nấu để miếng bí khi chín tới vẫn nguyên miếng, lại không được nấu đặc quá hoặc không loãng qúa.

Nấu bí đồng thời với chiên cá nục. Món cá nục chiên cũng rất dễ nấu và dễ ăn.

Món này chỉ cần nêm một thứ duy nhất là bột nêm và bột canh, không nêm nước mắm vì nặng mùi. Nhắc xuống cho ít hành lá thái nhỏ trồng từ làng Mùi trong AQ chính truyện của Lỗ Tấn là thêm sự thơm và trang trí. Hành làng Mùi sở dĩ ngon nổi tiếng là do thằng AQ mỗi lần đi qua đám ruộng hành nó vạch quần đái nên hành ở đây vừa cay vừa thơm.

Thành phẩm chỉ sau 30 phút vào bếp.

Chuyện từ Hòn 3 chồng

Vào ngày chủ nhật 3/6/2018, ba đứa chúng tôi gồm Quang Ngọc Nguyễn, Lê Văn Ngọ và tôi trên đường đi từ Đà lạt về lại SG, đã đi qua hòn đá chồng, gọi đầy đủ là đá 3 chồng vì do 3 hòn đá chồng lên nhau mà thành.

Đá 3 chồng cao 36m, nằm chênh vênh ngay bên cạnh QL 20, cảnh tượng hùng vĩ của danh thắng này cuốn hút biết bao du khách đi ngang qua. Ai đã từng một lần nhìn thấy hòn đá này đều có chung cảm giác đó là “không an toàn”. Tuy nhiên, theo tài liệu địa chất thì Đá Ba Chồng thuộc di chỉ văn hóa Óc Eo ở thềm cao nguyên Đông Nam Bộ; đây là chứng nhân của hàng loạt sự kiện vận động của trái đất, tại đây, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy nhiều công cụ sản xuất, sinh hoạt của người xưa bằng đá, đồng, đất nung…đó là những minh chứng của một trong những nền văn hóa đầu tiên của nhân loại. Trải qua hàng triệu năm dãi dầu mưa nắng với ba lần ngâm mình dưới biển khi nước biển tràn vào, Đá Ba Chồng vẫn chênh vênh, sừng sững đứng đó tạo ra một khung cảnh hùng vĩ. Một hòn đá thật đặc biệt.
Tuy nhiên những lời trên là để dành cho những người không đi qua cuộc chiến tranh thời chống Mĩ; còn với những người lính Sư đoàn 341 (F341) chúng tôi thì khác. Bởi vùng đất này chính là một trong những chiến trường xưa hết sức ác liệt..

Đầu tháng 4 năm 1975, sư đoàn 341 chúng tôi có nhiệm vụ đánh vào chi khu quân sự Định Quán của quân đội VNCH. Tôi khi đó là lính của đại đội trinh sát C20 đã có những ngày nằm vùng ở nơi có hòn đá 3 chồng nổi tiếng này để làm nhiệm vụ trinh sát quân địch. Khi đó vùng này toàn chuối và chuối. Tôi và mấy anh em trong phân đội TS sống giữa vườn chuối đã 3 ngày. Hết cả cơm gạo, lương khô, chúng tôi sống nhờ vườn chuối của dân khi đó đã chạy hết. Những buồng chuối chín khắp nơi trong rẫy không có người thu hoạch là nguồn sống của chúng tôi. Lúc đầu cứ thấy có quả chín vàng là ăn, sau tôi có kinh nghiệm quả nào có dấu chim ăn dở thì ăn, đó là quả ngon ngọt nhất. Nước không có uống thì lấy dao găm chặt 2 lát vát vào gốc thân cây chuối, chờ một lúc nước rỉ ra tha hồ uống. Một thứ nước ngọt mát lịm uống vào đến đâu biết đến đấy.
Vì thế mà những ngày ở trong các rẫy chuối của Định Quán tôi luôn thấy no đủ và an toàn. Những bụi chuối ken dày tàu lá đã che chở chúng tôi an toàn với địch và cả với dân, vì không chỉ quân địch mà ngay cả dân vùng Định Quán ngày đó, nếu thấy bóng lính Việt Công - VC chúng tôi, họ sẽ chạy về báo ngay cho quân địch bắn pháo vào tiêu diệt.

 Hòn 3 chồng tôi chụp từ trên xe đang chạy ở một góc độ rất sinh vật học

Tôi nhớ nhất những hòn đá to tướng như cả một ngôi nhà ở bên đường 20, trong đó có hòn 3 chồng.
Sau thời gian làm nhiệm vụ ở Định Quán, chúng tôi rời những rẫy chuối có Hòn 3 chồng và Quốc lộ 20 đi về căn cứ Túc Trưng ở Gia Tân, Gia Kiệm. Chuyến đi đó chúng tôi phải vượt qua sông La Ngà. Tôi do không biết bơi nên ngồi lại bên này bờ, chờ đồng đội bơi qua rồi dòng dây võng vào phao làm bằng cái ba lô bọc trong tấm nilon kéo qua. Nước sông La Ngà ngày đó trong veo và chảy khá xiết, tôi nhát nước nên rất sợ và nghĩ thế là đời mình lần này chắc đi tong. Đang tính chuyện bắt chước anh Trỗi hô to HCM muôn năm 3 lần trước khi đặt chân xuống nước thì may sao vừa lúc đó có cái thuyền nhỏ của du kích Định Quán bỗng dưng ở đâu xuất hiện chèo tới chở tôi qua sông an toàn.
Tôi nhớ đó là ngày mà phi công Nguyễn Thành Trung ném bom xuống Dinh Độc Lập, ngày 8/4/1975.
Trên xe, tôi và Quang Ngọc kể cho Lê Văn Ngọ nghe câu chuyện của chúng tôi ở vùng đất chiến trận này 43 năm về trước. Ngọ nghe lấy làm kinh ngạc và thú vị lắm. Người bạn học cùng lớp đại học lớp 12A K2 không thể hình dung ra rằng ngày đó, khi Ngọ và các bạn trong lớp 12A đang học nốt học kì cuối cùng của 4 năm đại học để ra trường thì những đứa bạn cùng lớp nhập ngũ trước đó 3 năm (vào ngày 11 tháng 9/1972) đang sống những ngày rùng rợn như thế. Ngọ cứ nhắc đi nhắc lại: Số hai ông may thật.
May quá đi chứ. Không may mà giờ này trung sĩ tiểu đội trưởng Nguyễn Quang Ngọc đang ung dung cầm lái chiếc Mazda chở Ngọ và tôi làm chuyến du ngoạn 3 ngày lên Đà Lạt thăm anh Hồ Văn Thoan, chính trị viên phó C20 của chúng tôi ngày ấy và giờ đang làm nước mã hồi về lại SG qua ngả QL 20 à.
Một chuyến đi thật thú vị. Có 3 thằng trên xe mà đủ thứ chuyện.

Lại kéo dài

Bình thường không cứ gì có đại địch này nọ thì riêng chuyện chỉ cần sống ở TP HCM là đã có nguy cơ cao rồi. Nguy cơ về kẹt xe, ngập nước, ô nhiễm môi trường, tai nạn giao thông, tai nạn lao động.v.v. Huống gì trong cơn dịch covid này, nếu có địa phương nào hết nguy cơ cuối cùng thì đó hiển nhiên là TP HCM.

Hôm qua chính phủ đưa TP HCM vào nhóm 12 tỉnh thành có nguy cơ cao và tiếp tục thực hiện cánh li XH. Nghe và thấy mệt mỏi quá.

Trước đó Lê Văn Ngọ đã nhắn là ngày 16 tức hôm nay (tức dự là ngay sau khi hết cách li xã hội) hắn sẽ qua tôi cafe dê ngỗng một bữa cho đã, nhân thể xin cuốn TDKGĐDĐL đủ 3 tập, nhớ là tôi đã gửi tặng hắn tập 1 rồi, nay hắn vẫn xin đủ 3 tập, tôi hứa sẽ tặng Ngọ đủ 3 tập luôn. Thế mà cái lệnh tiếp tục thêm 1 tuần cách li, sau đó có thể kéo dài thêm cho hết tháng tư cũng chưa biết chừng khiến cho cuộc gặp cfe với Ngọ theo dự định cũng bị kéo dài thêm.

Nói người tính không bằng trời tính là thế.

Kéo dài thì ngày ngày ta lại nhẩn nha uống trà và viết tút

Tôi cực kì sướng khi hôm qua đọc được tin Ngài TT Trump đã cắt viện trợ cho cái đám WHO Tố chức Y tế thế giới thân Tàu đến mức mà ông Bộ trưởng Nhật Bản đã gọi nó với tên khác là Tổ chức Y tế Trung Quốc.

Nhìn cái bản mặt tay chủ tịch tăm tối như hạng ăn mặn đái khai, qua Bắc kinh khúm núm nắm tay Tập cận Bình lại toàn nói những điều vô bổ, phí tiền mà lại có hại nên ông Trump cắt béng tiền viện trợ cho nó nghỉ chơi là quá đúng.

Ông Trump đã không làm thì thôi, đã làm thì chỉ có đúng trở lên.

Nếu ổng mà nổi bực lên rút khỏi LHQ nữa thì có khi sự hay càng hay thêm. Trên thế giới này Mỹ rút khỏi đâu là ở đó tan chảy đến đấy.

Dưa lê siêu sạch. Trên ST nhà tôi tối có bầy chim về trú ngủ. Có con ị ra hạt rồi mọc lên trong thùng xốp 1 cây dưa lê. Tôi bón bã đậu nành và tưới nước đều và nó đã cho ra lứa quả đẹp. Dưa này bao sạch và thơm ngon.