12 tháng 4, 2022

Quảng Ngãi trong tôi

 

Quảng Ngãi trong tôi là một thị xã nhỏ chưa đi đã hết. Nếu bạn đi từ hướng Bình Định ra Bắc thì dấu ấn đầu tiên khi đặt chân đến TX Quảng Ngãi là trường CĐSP nằm ở phía bên trái đường; và chỉ chốc lát xe bạn đã chạy trên cầu Trà Khúc. Ấy là dấu hiệu để bạn biết là đã đi xuyên thấu hết cái thị xã rất giản dị ấy của miền Trung Bộ.

Đi qua lại TX Quảng Ngãi thì đã nhiều lần nhưng lần đầu tiên tôi lưu lại Quảng Ngãi lâu đến 2 tháng trời là vào hồi tháng 1/1983 khi tôi vừa xong cao học 2 năm về lại trường thì thầy Trưởng khoa văn ĐHSP Quy Nhơn là Nguyễn Văn Giai chắc do thấy tôi rảnh rỗi quá nên phân công tôi dẫn 1 đoàn SV năm 4 của khóa 4 đi thực tập tốt nghiệp ở trường cấp 3 Nghĩa Hành.

Đoàn SV do thầy Trịnh Sâm dạy ngôn ngữ đã dẫn ra trước cả tuần rồi nên tôi đi xe đò 1 mình ra Quảng Ngãi. Xe đạp thì gác lên mui xe đò để có cái đi lại. Xuống xe ngay TX tôi tạt vô 1 quán cháo vịt bên đường. Cháo vịt thì ở khắp VN này nơi đâu cũng có nhưng với tôi, cháo vịt Quảng Ngãi là số 1, ngon nhất nước. Cháo thì ngọt lừ, miếng thịt vịt thì vừa béo mềm vừa ngọt, chấm với chén nước mắm gừng ngon cách chi lạ.

Sau này tôi còn phát hiện ra Quảng Ngãi còn có thêm một món ngon nữa là trứng vịt lộn. Trứng vịt lộn thì xó xỉnh nào mà chẳng có nhưng ở Quảng Ngãi quả trứng vịt lộn không chỉ ngon mà còn nồng nàn hơn các nơi khác. Cái lần tôi ghé thăm thầy Quyền GV văn trường Trần Quốc Tuấn, thầy Quyền dẫn tôi ra quán vịt lộn gần nhà thầy vừa ăn vừa uống với rượu gạo. Thầy Quyền là chủ nhà chỉ ăn được 2 quả còn tôi đánh bay 5 quả. Đó là món ngon thứ 2.

Món ngon thứ 3 là gân bò chấm mắm gừng. Đó là cái lần tôi và thầy Nguyễn Quang Cương từ Quy Nhơn ra được Nguyễn Tấn Huy, SV văn khóa 9 nay dạy ở Lê Khiết mời đi ăn gân bò ở 1 cái quán có mấy bụi tre ngà. Trời Quảng Ngãi về đêm mưa nặng hạt và hơi lạnh. Gân bò chấm mắm gừng ăn sần sật, giòn giòn, thỉnh thoảng húp muỗng cháo nóng khiến người ấm hẳn lên. Sau này tôi còn ăn gân bò mắm gừng ở nhiều nơi nhưng món gân bò Quảng Ngãi vẫn là ngon đầu bảng. Nó không bầy hầy lằng nhằng như gân bò ở Sài Gòn, nơi tôi đang sống.

Trở lại với chuyến thực tập ở cấp 3 Nghĩa Hành. Sau khi ăn xong tô cháo vịt bụng đã no như được tiếp thêm nhiều năng lượng sống, tôi 1 mình ung dung đạp xe về Nghĩa Hành vừa đi vừa hỏi đường. Tôi nhớ là đi qua 1 cái ngã 5 hơi hoang vu trong đó có 1 ngã rẽ về Nghĩa Hành, 2 bên đường có nhiều ruộng mía. Khoảng 1 tiếng sau thì đến Chợ Chùa, nơi có trường cấp 3 Nghĩa Hành. Và tôi đã ở đây 2 tháng trong vai trò GV trưởng đoàn hướng dẫn thực tập. Khi tôi ra thì thầy Trịnh Sâm rút về.

Có một ấn tượng in mãi trong tôi qua những năm dạy ở khoa văn ĐHSP Quy Nhơn và qua tiếp xúc là con gái Quảng Ngãi rất đẹp và hiền. Hình như con gái Quảng Ngãi nói năng rất nhỏ nhẹ, họ không biết nói to và mắng chửi là gì. Khi nói chuyện với một nữ SV người Quảng Ngãi bạn phải tập trung thính lực và rất lắng tai mới nghe hết câu nói của họ vì họ nói rất nhỏ. Có lẽ tôi đã học được cách lắng nghe người khác nói qua những lần tiếp xúc với con gái Quảng Ngãi.

2 tháng ăn dầm nằm dề ở Nghĩa Hành tôi còn rút ra được 1 kết luận nữa là ở Quảng Ngãi thì con gái Nghĩa Hành là đẹp và duyên dáng nhất. Còn vì sao lại như thế thì bạn hãy thử đi Chợ Chùa một vài lần sẽ hiểu. Ở cái Chợ Chùa mà không có cái chùa nào đó, có rất nhiều phụ nữ đẹp. Ngày đó tôi thấy họ không cần makeup son phấn gì nhưng vẻ điệu đà cứ toát lên từ dáng vẻ tự nhiên của họ. Chỉ nhìn sau lưng 1 người con gái Nghĩa Hành đã đủ để khiến bạn mê mẩn.

Điều cuối cùng tôi muốn nói rằng, Quảng Ngãi là đất của văn chương, dạy học và thơ phú. Tôi có rất nhiều bạn bè và học trò ở Quảng Ngãi và họ đều là những nhà giáo danh tiếng, yêu văn chương và sống rất sôi nổi.

Quảng Ngãi ngày nay không ai còn gọi là thị xã nữa bởi nó đã lên cấp thành phố, đô thị loại 2 từ lâu rồi. Nhưng tôi vẫn thích gọi Quảng Ngãi là thị xã chỉ vì những hoài niệm cách đây đã gần 40 năm về trước.

Tất cả những điều đó khiến tôi không ngại ngần nghe theo tiếng gọi của bạn bè và học trò ở Quảng Ngãi để làm một chuyến quay lại chốn xưa.

 Sáng nay tôi đã có 1 cuộc gặp gỡ với một nhóm các nhà giáo từng sống và dạy học nhiều năm ở Quảng Ngãi (Thu, Huệ, Tháp, Nga) tại cafe Dinh Độc Lập chỉ để nghe họ nhắc những kỉ niệm ấm lòng về đất và người Quảng Ngãi.

 

5 tháng 4, 2022

ĐỪNG ĐỂ CHẾT VÌ KHÔNG THẮT DÂY AN TOÀN

 

Mấy vụ tai nạn ô tô nghiêm trọng gần đây có lỗi là người ngồi trên xe không thắt dây an toàn. Vụ ông LHB phó CT TP HCM chết trên đường cao tốc Trung Lương cách đây mấy ngày và hôm nay, vụ vợ chồng ông Tuyên cựu bí thư tỉnh ủy Ninh Bình tự gây tại nạn nặng đến nỗi khi xe tông cột điện trên dải phân cách thì bà vợ văng ra 1 bên và ông chồng đang cầm lái thì văng ra 1 bên khác. Tôi đoan chắc mấy người này, cả ông B và vợ chồng ông Tuyên khi ngồi trên xe đã không thắt dây an toàn. Họ có thể đã không chết nếu thắt dây an toàn.

Thắt dây an toàn, 1 yêu cầu bắt buộc của người đi xe trong xã hội văn minh nhưng ở VN ta chưa thành thói quen, chưa thành 1 phản xạ có điều kiện.

Khi xem phim hành động của Mĩ, tôi vẫn để ý thấy ngay cả bọn trộm cướp, xã hội đen hay buôn heroin, dù bị cảnh sát truy đuổi quyết liệt chúng phải tháo chạy bằng ô tô nhưng không vì thế mà khi nhảy lên xe, chúng bỏ qua việc thắt dây an toàn. Đơn giản, nếu lên xe, nhất là với người tài xế mà không thắt dây an toàn thì bộ phim đó sẽ không được phát hành.

Ô tô đời mới bây giờ rất hiện đại và tiện ích. Khi ngồi lên xe, nếu có 1 người nào đó, nhất là với người lái và người ngồi ghế cạnh người lái mà không thắt dây an toàn, xe sẽ phát ra tiếng bíp bíp liên tục nhắc nhở bạn thắt dây an toàn. Và khi đó bạn sẽ phải thắt dây AT ngay.

Thắt dây an toàn dĩ nhiên là có thể gây khó chịu đôi chút với nhiều người khi ngồi trên xe nhưng đó là giải pháp mang lại sự an toàn cho bạn khi đi xe. Đơn giản, nó sẽ cứu nguy cho tính mạng bạn khi xe gặp tai nạn.

Phải làm sao để việc thắt dây an toàn khi lên xe trở thành 1 thói quen, 1 phản xạ có điều kiện mỗi khi ta ngồi lên xe, dù là ở bất cứ vị trí nào. Nhờ đó bạn sẽ an toàn hơn khi ngồi trên xe.

Cách đây chục ngày tôi có 1 tuần cùng NB Nguyễn Quang Ngọc rong ruổi khắp 4 tỉnh miền Đông NB và Tây Nguyên. Thế mà tôi hầu như vẫn ít khi nhớ đến việc thắt dây an toàn dù tôi luôn sẵn sàng và không hề thấy khó chịu khi thắt dây an toàn. Mỗi lần ngồi lên cái ghế bên cạnh NQN đang cầm lái là tôi lại quên, phải đợi tiếng bíp bíp trong xe nhắc nhở mới nhớ ra và thắt.

Hãy thắt dây an toàn mỗi khi ngồi lên xe. Nó sẽ giữ được mạng sống cho bạn.

Hiện trường vụ tại nạn thảm khốc trưa nay (5/4) trên đường tránh TP Ninh Bình khiến vợ chồng ông Phạm Minh Tuyên cựu bí thư tỉnh ủy NB cùng tử vong. Chiếc SUV 7 chỗ bị nát đầu khi húc vào cột điện nhưng tổng thể chiếc xe vẫn còn nguyên vẹn. Thế mà 2 vc ông này ngồi trong xe lại bị văng ra khỏi xe. Chứng tỏ họ đã không thắt dây an toàn.

 

3 tháng 4, 2022

NHÓC NICOLAS: NHỮNG CHUYỆN CHƯA KỂ

 


Tác giả

Goscinny - Sempé

Ngôn ngữ

Tiếng Việt

Lĩnh vực

Văn học nước ngoài

Dịch giả

Trác Phong

Năm xuất bản

2008

Đơn vị xuất bản

NXB Hội Nhà văn & Nhã Nam

Giá sách

50.000 VND

Số trang

316

 

Có một cuốn sách hay mà các em không thể không đọc trong mùa hè này: Nhóc Nicolas: Những chuyện chưa kể của hai tác giả là nhà văn người Pháp Goscinny và Sempe. Sách do NXB Hội Nhà văn ấn hành năm 2008.



 Câu chuyện trong cuốn sách này bắt đầu từ giữa những năm năm mươi của thế kỉ trước như tác giả Sempe đã kể lại: Một hôm, ông gặp Goscini từ Mĩ về và sau đó, liên tục mỗi tuần, từ năm 1959 đến 1965, hai ông cùng hợp tác hoàn thành một mẩu chuyện để đăng tải trên tờ Tây Nam chủ nhật. Những mẩu chuyện đó sau này đã được tập hợp để xuất bản thành sách Nhóc Nicolas: những chuyện chưa kể. Để có thể viết và kể liên tục những câu chuyện về nhân vật chú bé Nicolas, hai tác giả đã cùng chia sẻ với nhau những kỉ niệm của mình thời thơ ấu. Cái tài của họ là đã tạo được cho bạn đọc cảm giác là hình như mình cũng đã từng trải qua những cuộc phiêu lưu như nhóc Nicolas. Và cũng vì thế mà khi đọc cuốn sách này, người lớn cũng như trẻ con đều có cảm giác như là mình đang đọc về những kỉ niệm của chính mình thời thơ ấu.

Cuốn sách có cả thảy 80 mẩu chuyện kèm theo 250 hình vẽ minh họa. Đó thực sự là những mẩu chuyện hấp dẫn còn những hình vẽ thì trông thật ngộ nghĩnh và sinh động. Những mẩu chuyện mà chỉ đọc qua tít đề, hẳn bạn đã thấy tò mò muốn đọc tiếp xem có cài gì trong đó: Cơ quan của bố, Chuyện tiếu lâm, Chuyến du ngoạn Tây Ban Nha, Những kì quan của thiên nhiên.v.v. Cũng vì thế mà dù cuốn sách dày đến 400 trang, nặng chịch so với các bạn đọc nhỏ tuổi, nhưng một khi các bạn nhỏ và cả người lớn nữa, đã cầm lên và đọc thì khó lòng bỏ xuống. Hết mẩu chuyện này sang mẩu chuyện khác, bắt bạn phải tò mò khám phá. Trong thời buổi mà internet và các trò chơi game trên mạng đang rất thịnh hành như hiện nay, việc đọc hết cuốn sách dày này như là một sự thách đố. Vậy nhưng các độc giả nhí đều đã vượt qua dễ dàng mà không cần ai nhắc nhở. Đó quả là sự hấp dẫn kì lạ của cuốn sách này.

 Với cách sử dụng ngôn ngữ và cách suy nghĩ y hệt như lời ăn tiếng nói của trẻ con, những đứa trẻ tinh nghịch và hiếu động, lại thông minh sáng dạ,  những mẩu chuyện về chú nhóc Nicolas có sức cuốn hút bạn đọc mãnh liệt. Bạn chỉ cần nhìn lướt qua hình vẽ một chú nhóc thoạt đầu đã thấy là một tên siêu quậy, bạn đã phải mỉm cười một mình vì quá lí thú. Nhân vật nhóc Nicolas có tính hay hờn dỗi. Chú có thể gào lên mọi lúc mọi nơi khi gặp phải chuyện gì không vừa ‎í. Từ việc làn da chú trở nên đỏ au sau chuyến đi biển về nhưng không kiếm ra một tên bạn thân để khoe; chuyện lần đầu tiên ăn cơm ở trường với cảm giác đáng sợ; chuyện phải làm bài tập số học kinh hoàng đến thế nào; chuyện vì bị điểm “không” môn ngữ pháp nên nên bị cấm xem phim; kể cả hôm làm được một bài chính tả ít lỗi nhất lớp mà không được bố mẹ xem xét một cách nghiêm chỉnh.

 

Quá nhiều điều bất mãn xảy ra hàng ngày trong cuộc sống khiến nhóc Nicolas chán nản, muốn bỏ nhà ra đi để được chết trên đường đời, khiến cả nhà tha hồ mà thương tiếc.

 Chỉ có điều là nhóc Nicolas chẳng mấy khi thành công với trò ăn vạ đó, bởi bố mẹ nó cứ lờ tịt đi coi như không có chuyện gì xảy ra. Tuy nhiên Nicolas cũng chẳng phải buồn lâu bởi ngay lập tức cậu lại nghĩ ra một trò chơi mới. Điều gây nên sự thích thú ở nhân vật Nicolas là chú đụng vào đâu là hỏng và đổ vỡ ở đó. Chú càng cố tỏ ra ngoan ngoãn thì càng làm hỏng thêm nhiều việc. Chẳng hạn có lần chú tự dọn nhà cửa nhưng cái máy bay phóng thử đã làm vỡ một cái bình ở phòng ăn; lấy dao cạo điện của bố để cạo lông con gấu khi da bị hỏng; lấy đồ chơi ném qua cửa sổ thì làm vỡ kính; rồi lại lấy máy hút bụi để dọn đống kính vỡ lại làm hỏng luôn máy hút bụi..v.v.

Đọc Nhóc Nicolas: Những chuyện chưa kể, trẻ con thì thích chuyện của trẻ con, nhưng các nhân vật người lớn trong truyện cũng quậy không kém gì các chú nhóc. Bà mẹ của chú suốt ngày phải gào lên vì quá bức bối chuyện suốt ngày phải lo cơm nước cho cả nhà; ông bố của chú thì hay cáu vì công việc quá bận rộn, về nhà lại phải giúp chú học môn số học và bài làm văn. Thầy giáo giám thị canh me lũ trẻ thấy chúng chơi vui quá cũng nhảy vào tham gia, kết quả là bị đuổi việc...

Cũng vì thế mà cuốn sách này, người lớn, trẻ con gì cũng bị cuốn hút khi đọc. Cả một rừng những câu chuyện vụn vặt như vậy đã được tác giả dựng lên thành một không gian nghệ thuật, không gian sống của chú nhóc Nicolas. Một chú bé ngây thơ mà láu lỉnh luôn tìm mọi cách để bào chửa cho những sai lầm của mình. Và cứ thể, hết mẩu chuyện này sang mẩu chuyện khác, cuốn sách dẫn dắt bạn đọc đi hết từ thú vị này sang ngỡ ngàng khác.

LƯU Ý KHI ĐỌC

Cuốn sách này còn hấp dẫn bạn đọc bởi lối kể chuyện giản dị mà gần gũi, thân thiết như đang kể về bản thân mình. Chuyện nghe chẳng có vẻ gì, cứ như là bông đùa nhưng lại có chiều sâu, bởi nó đưa bạn đọc trở lại với tuổi thơ ngọt ngào đầy ắp những kỉ niệm. Sau mỗi câu chuyện là sự lắng đọng những bài học cuộc đời mà người đọc phải ngẫm nghĩ. Như chuyện bố mẹ lúc nào cũng buộc con cái phải nghiêm túc trong lúc họ cũng quậy như con nít. Điều đọng lại cuối cùng là: Cuốn sách này sẽ để lại cho bạn đọc dù bạn là trẻ con hay người lớn, những tình cảm dịu êm, ngọt ngào vô bờ bến./. 

Link XB trên sachhay.org: https://www.sachhay.org/sach/ChiTiet/5708/nhoc-nicolas-nhung-chuyen-chua-ke